ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕စတင္ေပၚေပါက္လာျခင္း
- ၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္ျဖစ္ပြားေသာ ကရင္-ဗမာအေရးအခင္းတြင္ အမွတ္(၁) ကခ်င္ေသနတ္ကုိင္ တပ္ရင္း မွ ဗုိလ္ႀကီးအဆင့္ျဖင့္ ေတာခုိသြားေသာ ကခ်င္အမ်ဳိးသားေနာ္ဆုိင္းမွာ ေကအင္န္ဒီအုိတုိ႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့သည္။ ယင္းသည္ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ေကအင္န္ဒီအုိအင္အားစုအျဖစ္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ လား႐ႈိးၿမိဳ႕ အစုိးရအထက္တန္းေက်ာင္း၌ အ႒မတန္း ပညာသင္ၾကားေနေသာ ေဇာ္ဆုိင္း သည္ ေနာ္ဆုိင္းႏွင့္ဆက္သြယ္ၿပီး ေတာခုိခဲ့သည္။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ေနာ္ဆုိင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ဝင္ေရာက္ခုိလႈံသြားရာ၌ ေဇာ္ဆုိင္းသည္လုိက္ပါမသြားဘဲ သံေတာင္၊ ေဘာဂလိ ေဒသရွိ ေကအင္န္ဒီအုိမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလႈပ္ရွားခဲ့သည္။
- ၁၉၅၉ခုႏွစ္တြင္ ေကအင္န္ဒီအုိအဖြဲ႕မွ ဂ်ီလစ္လင္း (ကခ်င္အမည္-ေဇာ္ေဘာက္) ဆုိသူအား ေဇာ္ဆုိင္း၏ အၾကံေပးအရာရွိအျဖစ္ တာဝန္ေပးအပ္ၿပီး ေဇာ္ဆုိင္းႏွင့္အတူ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ေျမေအာက္စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္းမႈလုပ္ငန္းမ်ားကုိျပဳလုပ္ရန္ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ေဇာ္ဆုိင္းႏွင့္ ဂ်ီလစ္လင္းသည္ ေဇာ္ဆုိင္း၏ မိခင္ျဖစ္သူ ေက်ာင္းဆရာမတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသည့္ ဟုိကုန္တုိက္နယ္၊ နမ့္အန္ရြာ (အက္စ္တီ-၈၈၈၉)တြင္ ခုိေအာင္းၿပီး ေျမေအာက္စည္း႐ုံးေရးလုပ္ငန္းကုိ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေလသည္။ ေဇာ္ဆုိင္း၏ညီျဖစ္သူ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသား ေဇာ္ထူးသည္လည္း တကၠသုိလ္မွထြက္ေျပးၿပီး ေဇာ္ဆုိင္း ထံသုိ႔ လာေရာက္ ပူးေပါင္း ေတာခုိခဲ့ေလသည္။ ထုိ႔အျပင္ အမွတ္(၄)ကခ်င္ေသနတ္ကုိင္တပ္ရင္းမွ ထုတ္ပယ္ျခင္းခံရၿပီးသိႏၷီတြင္ေက်ာင္းတက္ေနေသာဒုတိယတပ္ၾကပ္လမုန္တူးဂ်ဳိင္၊ တကၠသုိလ္မွထြက္၍ကြတ္ခုိင္သုိ႔ျပန္ေရာက္ေနေသာလမာလရိန္းတုိ႔သည္ေဇာ္ဆုိင္းႏွင့္ဆက္သြယ္ေပါင္းမိၾကၿပီး ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႕ (Kachin Independence Organization K.I.O) ကုိစတင္ ဖဲြ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။
- ေကအုိင္အုိ ေျမေအာက္အဖဲြ႕အစည္းတြင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဇာ္ဆုိင္း၊ ဒုတိယဥကၠ႒အျဖစ္ ေဇာ္ထူး၊ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္လမာလရိန္းတုိ႔က တာဝန္ယူခဲ့ၾကသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၌ ႏုိင္ငံေရး သမား အခ်င္းခ်င္းေနရာလုၾကရာမွ ႏုိင္ငံေရးသမားအခ်ဳိ႕၏ ခါးပုိက္ေဆာင္အျဖစ္ဖဲြ႕စည္းရန္ေကအုိင္အု အား လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားေထာက္ပံ့ရာမွ လက္နက္ကုိင္အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္လာၿပီး အင္အားမွာ ၂၇ ေယာက္ ရွိခဲ့ပါသည္။
ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူမ်ား လက္နက္ကုိင္ေသာင္းက်န္းမႈစတင္ျခင္း
- ေကအုိင္အုိအဖြဲ႕သည္ ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ လား႐ႈိးၿမိဳ႕ေငြတုိက္အား စတင္စီးနင္းတုိက္ခုိက္ခဲ့ျခင္းျဖင့္ လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈကုိ စတင္ခဲ့ေလသည္။ လား႐ႈိးၿမိဳ႕ရွိ ေငြတုိက္ ကို ေဖာက္ကာ လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈစတင္သည္ႏွင့္ လား႐ႈိး၊ ကြတ္ခုိင္ေဒသမွ ေဇာ္ဆုိင္းႏွင့္ ေဇာ္တူးတုိ႔ စည္း႐ုံးထားသည့္ ကခ်င္လူငယ္မ်ားမွာလည္း တစ္ၿပိဳင္တည္းေတာခုိခဲ့ၾကသည္။ အင္အား ၁ဝဝ ခန္႔စုစည္း မိေသာအခါ တပ္မဟာမွဴး အျဖစ္ ေဇာ္ဆုိင္းကလည္းေကာင္း၊ တပ္မဟာဗုိလ္မွဴးအျဖစ္ ဂ်ီလစ္လင္းက လည္းေကာင္း တာဝန္ယူလ်က္ သိႏၷီၿမိဳ႕နယ္ လြယ္ေတာက္၌္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ေကအုိင္ေအ (Kachin Independence Army-K.I.A) ေခၚ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ႏွင့္ ေကအုိင္စီ (Kachin Independence Council K.I.C) ကုိ စတင္ဖဲြ႕စည္းခဲ့ေလသည္။
- ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပုိင္း ကြတ္ခုိင္ၿမိဳ႕အနီး ဆင္လီရြာ၏ အေရွ႕ဘက္ ၁ဝ မုိင္ခန္႔အကြာတြင္ အေျခခ်စခန္း တစ္ခုတည္ေဆာက္၍ အေျခခံစစ္ပညာသင္တန္း အမွတ္(၁)ကုိ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၆ ရက္ေန႔ ၌ ဖြင့္လွစ္ သင္ၾကားေပးခဲ့သည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လတြင္ ေကအုိင္ေအတပ္ရင္း (၁)ကုိ ဗန္းေမာ္နယ္ေျမ မြန္ဘာပါတြင္လည္းေကာင္း၊ တပ္ရင္း(၂) ကုိ လမာလရိန္းဦးစီးကာ အင္အား ၃ဝဝ ခန္႔ျဖင့္ မုံးစီး၊ မုံးထန္ နယ္ေျမတြင္လည္းေကာင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။ ထို႕ျပင္ ေက်းရြာမ်ား၌ ဗြီဒီအက္ဖ္ (Villager's Defence Forces) ေခၚ ေက်းရြာကာကြယ္ေရးအဖဲြ႕အျဖစ္ဖဲြ႕စည္းကာ တူမီးမ်ားတပ္ဆင္လ်က္ မိမိတပ္မ်ား ကုိေႏွာင့္ယွက္ရန္ တာဝန္ေပးခုိင္းေစခဲ့ၾကသည္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ဘာသာအျဖစ္ ျပ႒ာန္း လုိက္ျခင္းကုိလည္းေကာင္း၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိမႈတြင္ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလန္၊ ကန္ဖန္ေဒသ မ်ားအား တ႐ုတ္ျပည္ နယ္နိမိတ္အတြင္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပမႈအေပၚ ေနရာအႏွံ႔ ဆႏၵျပမႈအား အခြင့္ေကာင္းယူ၍ လည္းေကာင္း၊ ရွမ္းပေဒသရာဇ္မ်ားမွ ဖက္ဒရယ္မူကုိ စတင္ေတာင္းဆုိ လာျခင္းတုိ႔ ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ေကအုိင္အုိတုိ႔အေနျဖင့္ တုိက္ကြက္မ်ားရရွိလာခဲ့ၾကသည္။ လူမ်ဳိးေရး အျမင္ က်ဥ္းေျမာင္းမႈကုိ အရင္းခံ၍ လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈ၊ ဗမာလူမ်ဳိးႀကီး ဝါဒဆန္႔က်င္ေရး စသည္တုိ႔ကုိ အေၾကာင္းျပကာ လြတ္လပ္ေသာ ကခ်င္သမၼတႏုိင္ငံ ထူေထာင္ရန္ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ စည္း႐ုံး လႈံ႕ေဆာ္လာခဲ့ၾကေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မသိနားမလည္ေသာ လူငယ္လူရြယ္အမ်ားအျပားမွာ ကခ်င္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား၏ စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္းမႈေအာက္ သုိ႔ ေရာက္ရွိသြားခဲ့ရေလသည္။
- ထုိကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ေနစဥ္မွာပင္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စုံညီအစည္းအေဝးက ဗုဒၶဘာသာကုိႏုိင္ငံေတာ္ဘာသာအျဖစ္ ျပ႒ာန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဖဲြ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒ (တတိယ ျပင္ဆင္ခ်က္) အက္ဥပေဒ၊ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ အက္ဥပေဒအမွတ္ ၁၇အရ ဗုဒၶဘာသာသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ဘာသာျဖစ္လာေသာ္လည္း လြတ္လပ္စြာကုိးကြယ္ခြင့္ရရွိၿပီးျဖစ္ေလရာ မည္သုိ႔မွ် ထူးျခားျခင္းမရွိေပ။ သို႔ေသာ္ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ေသာ အျခားဘာသာဝင္မ်ားက လြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္ခြင့္ မရွိေတာ့ဟုယူဆကာ ဆူပူအုံၾကြမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ထုိအခ်ိန္က လက္နက္ကိုင္ အင္အား ၂၇ ေယာက္သာ ရွိေသးေသာ ေကအုိင္အုိ (Kachin Independence Organization) ကခ်င္ ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕သည္ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္မရွိဟူ၍ အေၾကာင္းျပစည္း႐ုံးရာမွ ပုိမုိအင္အား ေတာင့္တင္းလာသည္။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္နိမိတ္စာခ်ဳပ္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလန္၊ ကန္ဖန္ နယ္ေျမမ်ားအား တ႐ုတ္နယ္နိမိတ္အတြင္း ထည့္သြင္းေပးရျခင္းကုိလည္း ကခ်င္တုိင္းရင္းသား အမ်ား အျပားက ဆႏၵျပကန္႔ကြက္ၾကသည္။
- ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲပ်က္ျပားေသာအဖြဲ႕အစည္း
- ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွာ ရန္ကုန္တစ္ၿမိဳ႕တည္းတြင္သာ က်င္းပေနျခင္းမဟုတ္ဘဲ အခ်ဳိ႕ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာ ဆိုင္ရာေဒသတြင္သာ ေဆြးေႏြးၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္-ေက်ာ္ဇံရႊီး၏ ရခိုင္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္ရာတြင္ ငပလီ၌ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အတူပင္ ေကအိုင္ေအ (ေခၚ) ကခ်င္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားႏွင့္လည္း မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပခဲ့သည္။
- ၁၉၆၃ ခုႏွစ္အစပိုင္းတြင္ ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ တပ္မဟာ(၁)ႏွင့္ တပ္ရင္း(၆)ရင္းကို ဖြဲ႕စည္းၿပီး ျဖစ္ၿပီး အင္အား ၁,ဝဝဝ ေက်ာ္အထိ တိုးတက္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ လား႐ိႈး-ကြတ္ခိုင္နယ္၌ အင္အား ၃ဝဝ နီးပါးခန္႔၊ ဗန္းေမာ္-ျမစ္ႀကီးနားနယ္ေျမ၌ အင္အား ၃၈ဝ ခန္႔အထိသာရွိေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗန္းေမာ္-စိန္လံုလမ္းႏွင့္ ဗန္းေမာ္-မန္ဝိန္းလမ္းတို႔ကိုစိုးမိုးၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ အေနာက္ဘက္ ကမ္းႏွင့္ ျမစ္ႀကီးနား အေရွ႕ေျမာက္၊ ဟူးေကာင္းလြင္ျပင္တို႔ကိုတိုးခ်ဲ႕စည္း႐ံုးရာမွ အင္အား တိုးတက္ လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
- ၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကိုထုတ္ျပန္ေသာအခါ ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ စာျဖင့္ဆက္သြယ္ညိႇႏိႈင္း ၿပီးေနာက္ေတာ္ လွန္ ေရးေကာင္စီ၏အစီအစဥ္ျဖင့္ ဗန္းေမာ္သို႔ေရာက္ရွိလာၾကသည္။ ေကအိုင္ေအ ကိုယ္စားလွယ္ ေဇာ္ဒန္ႏွင့္ အဖြဲ႕သည္ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ ဗန္းေမာ္မွတစ္ဆင့္ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။ ထို႔ေနာက္ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ တပ္မေတာ္မွ တပ္မဟာ(၇)တပ္မဟာမွဴးႏွင့္ ပဏာမ ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပၿပီး စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၏ကိုယ္စား အေနာက္ေျမာက္တိုင္း၊ တိုင္းမွဴးႏွင့္ထပ္မံ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
- တိုင္းမွဴးႏွင့္ေဆြးေႏြးစဥ္ ေဇာ္ဒန္ႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕က ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို ေတာင္းဆိုခဲ့ သည္-
- ျပည္ေထာင္စုအတြင္းရွိ လူမ်ဳိးအသီးသီးအား လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ကိုေပးအပ္ ရန္၊ မိမိတို႔ လူမ်ဳိးမ်ား၏သေဘာအရ ခြဲထြက္လိုသူမ်ားအား ခြဲထြက္ခြင့္ ေပးရန္။
- ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကခ်င္ ျပည္သူျပည္သားမ်ား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ ေနျခင္း၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ပန္းတိုင္ျဖစ္သည့္ လံုးဝလြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ သီးျခား ကခ်င္ျပည္နယ္ထူေထာင္ရန္။
- ဤကဲ့သို႔ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွ ကခ်င္ျပည္နယ္ခြဲထြက္သြားသည္ကို ႏွစ္ဦးသေဘာတူ လက္ မွတ္ေရးထိုးၿပီးသည့္ေန႔မွစ၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ဗမာျပည္သည္ ေအာက္ပါထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမူငါးခ်က္ကိုအေျခခံထား၍ ႏွစ္ျပည္ေထာင္ဆက္ဆံသြားေရးကို ႏွစ္ဦးသေဘာ တူ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္-
- တစ္ဦး၏နယ္ေျမတည္တံ့ေရးႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ဆိုင္ေရးကို တစ္ဦး က ေလး စားေရး။
- တစ္ဦးကိုတစ္ဦး မက်ဴးေက်ာ္ေရး။
- တစ္ဦး၏ျပည္တြင္းေရးရာတြင္ တစ္ဦးကဝင္မစြက္ေရး။
- တူညီစြာႏွင့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္အက်ဳိးရွိစြာ ဆက္ဆံေရး။
- ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး။
- ေကအိုင္ေအမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားမွာ လံုးဝခြဲထြက္ေရးပင္ျဖစ္ၿပီး ယင္းတို႔ဘက္က လိုက္ေလ်ာမႈဟူ၍ တစ္စံုတစ္ရာမွ်ပင္မရွိခဲ့ေပ။ ထို႔အျပင္ ေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္း ေကအိုင္ေအ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေဇာ္တူးသည္ ဗန္းေမာ္မွကာမိုင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဝင္ေရာက္ကာ ေက်းရြာ အားလံုးလိုလိုကို စည္း႐ံုးစိုးမိုးထားခဲ့သည္။ ေဆြးေႏြးပြဲ ပ်က္ျပားသြားသည္ႏွင့္ ေကအိုင္ေအ မ်ားသည္ လူ၊ လက္နက္၊ ခဲယမ္းမ်ားကို အျပင္းအထန္စုေဆာင္းရာ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ကုန္တြင္ အင္အား ၂,ဝဝဝ ေက်ာ္ခန္႔အထိ တိုးတက္လာသည္။
ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲပ်က္ျပားၿပီးေနာက္ပိုင္း ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူအဖြဲ႕အစည္း၏ အေျခအေန
- ေကအိုင္ေအ (ေခၚ) ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမျပဳလုပ္မီ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ တပ္မဟာ(၁)ႏွင့္တပ္ရင္း(၆)ရင္းကို လူအင္အား ၁,ဝဝဝ ေက်ာ္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခဲ့ ၿပီးျဖစ္သည္။ေဇာ္ဒန္ေခါင္းေဆာင္သည့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕က ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနစဥ္ ေကအိုင္ေအမ်ားသည္လူသူစုေဆာင္းျခင္း၊ ဆက္ေၾကးေကာက္ခံျခင္းတုိ႔ကို တိုးခ်ဲ႕၍ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲကာလတြင္ေဇာ္တူးသည္ ဗန္းေမာ္နယ္ေျမမွ ဧရာဝတီျမစ္ကိုျဖတ္ေက်ာ္၍ ေက်ာက္စိမ္းထြက္ရွိရာ ကာမိုင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္စည္း႐ံုးစိုးမိုးခဲ့သည္။ ကာမိုင္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာအားလံုးလိုလိုသည္ ေကအိုင္ေအတို႔၏ လႊမ္းမိုးမႈ ေအာက္တြင္ေရာက္ ခဲ့ရသည္။ေဆြးေႏြးပဲြပ်က္ျပားၿပီးေနာက္ ေကအိုင္ေအ တို႔သည္ လူ၊ လက္နက္ႏွင့္ ခဲယမ္း မီးေက်ာက္မ်ားကို အျပင္းအထန္စုေဆာင္းၾကေလရာ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ကုန္တြင္ လူအင္အားမွာ ၂,ဝဝဝ ေက်ာ္အထိ တိုးတက္ လာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
- ၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ႏွစ္ဦးတြင္ ေကအိုင္ေအတပ္မဟာ(၂)ကို တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ တပ္မဟာ(၁)၏ လက္ေအာက္တြင္ တပ္ရင္း(၁)၊ တပ္ရင္း(၂)ႏွင့္ တပ္ရင္း(၅)ကိုစုဖြဲ႕ၿပီး ေဇာ္ဆုိင္းက အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ေဇာ္ဆိုင္း၏ တပ္မဟာ(၁)သည္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္၊ မြန္ဘာပါေက်းရြာ (အက္စ္အို-၄၈၈၈)တြင္ အေျချပဳ၍ လႈပ္ရွားသည္။ တပ္မဟာ(၂)တြင္မူ တပ္ရင္း(၃)၊ တပ္ရင္း(၄) ႏွင့္ တပ္ရင္း(၆)တို႔ ပါဝင္သည္။ ေဇာ္တူးက တပ္မဟာ(၂)ကို အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး မဂ်ီဘြမ္(အက္စ္-၄၄ဝ၄)တြင္ အေျချပဳ၍ လႈပ္ရွားသည္။ ထို႔အျပင္ တပ္ရင္း(၇) ကိုပူတာအိုနယ္ေျမတြင္ လူအင္အား ၈ဝဝ ခန္႔ျဖင့္ တုိးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းၿပီး ေဇာ္တူးကပင္ တာဝန္ယူ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ သည္။ တပ္ရင္း(၇)တြင္ ဗြီဒီအက္ဖ္(ေခၚ) ေက်းရြာကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႕ကို အေျခခံ၍ဖြဲ႕စည္းျခင္းျဖစ္သည္။ ေျပာက္က်ား လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္။
- ေဇာ္တူးသည္ တပ္မဟာ(၂)အား တျဖည္းျဖည္း တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းခဲ့ရာ အင္အား ၁၄ဝဝ ေက်ာ္အထိ တိုးတက္လာၿပီး ပူတာအုိ၊ ခ်ီေဖြ၊ ေလာေခါင္၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ ဗန္းေမာ္၊ ကြတ္ခိုင္နယ္ေျမမ်ားတြင္ျဖန္႔ခြဲလႈပ္ရွား၍လာသည္။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လမွ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္း ေကအိုင္ေအထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ ညီအစ္ကိုမ်ားျဖစ္ေသာေဇာ္ဆိုင္း၊ ေဇာ္ဒန္၊ေဇာ္တူး တို႔သံုးဦးသည္လည္း ေဇာ္သံုးေဇာ္ဟူ၍ နာမည္ႀကီး လာၾကသည္
- တပ္မေတာ္သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္း ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ႐ုတ္တရက္အင္အားႀကီးထြား ၿပီး ဆူပူလႈပ္ရွားလာၾကေသာ ေကအိုင္ေအမ်ားကို ေခ်မႈန္းေရးအတြက္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလမွစ၍ စစ္ဆင္ေရးမ်ားျဖင့္ ဆင္ႏႊဲတိုက္ခိုက္ေတာ့သည္။ တပ္မေတာ္က ဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ စစ္ဆင္ေရးမ်ားမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္းျဖစ္သည္-
- ဂန္႔ေဂၚစစ္ဆင္ေရး။
- ေအာင္ေျမစစ္ဆင္ေရး။
- ေကာင္ရာဘြမ္စစ္ဆင္ေရး။
- ခရမ္းစစ္ဆင္ေရး။
- တပ္မေတာ္က ဆင္ႏႊဲသည့္စစ္ဆင္ေရးအရပ္ရပ္ေၾကာင့္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလမွ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလအထိ တစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္းတြင္ ေကအိုင္ေအမ်ားမွာ မ်ားစြာအထိနာခဲ့ရသည္။ ထိုကာလ အတြင္း ေကအိုင္ေအေသာင္းက်န္းသူ ၆၉၆ ေယာက္ကို အေသမိၿပီး ၃၇၇ ေယာက္ကို ဒဏ္ရာရေစခဲ့သည္။ ၁ဝ၆၄ ေယာက္ကို အရွင္ဖမ္းဆီးရမိၿပီး ၂၂၂၃ ေယာက္ လက္နက္ခ်ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္လယ္ပိုင္းအတြင္း ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူလႈပ္ရွားမႈမ်ားစြာ က်ဆင္းသြားခဲ့ရေတာ့သည္။
- ေကအိုင္ေအလႈပ္ရွားမႈမွာ တပ္မေတာ္၏ထိုးစစ္မ်ားေၾကာင့္ အဘက္ဘက္မွယိုယြင္းက်ဆင္းၿပီး နာလန္မထူႏိုင္ေတာ့သျဖင့္ ေကအိုင္ေအေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ႀကံဆႀကိဳးပမ္းၾကရသည္။ အိုင္ေအဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ေဇာ္ဆိုင္းသည္ ျပည္ပအကူအညီရေရးအတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ကာ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ထန္ဝိုး(အယ္လ္ယူ-ဝ၅ဝ၅)တြင္အေျခခ်၍ ဘိန္း၊ ေက်ာက္စိမ္းမ်ားေရာင္းဝယ္ရန္ စခန္း ဖြင့္လွစ္ခဲ့ရသည္။ ထိုင္းႏုိင္ငံမွတစ္ဆင့္ ျပည္ပအကူအညီမ်ားရရွိေစရန္ ေဇာ္ဆိုင္း၏ အႀကံေပး အရာရွိအျဖစ္ ေကအင္(န္)ယူမွ တြဲဖက္ထားေသာ ဂ်ီလစ္လင္း (ကခ်င္အမည္-ေဇာ္ေဘာက္)က ကူညီခဲ့ သည္။ ေဇာ္ဆိုင္းသည္ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ လြယ္ယားစခန္းမွ ခရီးထြက္သြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဗန္ေကာက္၊ ဇင္းမယ္၊ ေဖာ္မိုဆာသို႔လွည့္လည္၍ အေရွ႕ေတာင္အာရွစစ္စာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ (SEATO) ၏ အကူအညီရရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ၁၉၆၆ခုႏွစ္အတြင္းမွာပင္ ေကအိုင္ေအႏုိင္ငံျခားဆက္သြယ္ေရးတာဝန္ခံ မရန္ဘရန္ဆိုင္းသည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၏ အကူအညီရယူေရးအတြက္ ေခ်ာကန္ေတာင္ၾကားေဒသသို႔ သံုးလၾကာ သြားေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။
- ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ တပ္မေတာ္သည္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခ်မႈန္းေရးအတြက္ အမွတ္(၇၇)ေျချမန္တပ္မဌာနခ်ဳပ္ကိုဖြဲ႕စည္းရန္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ စစ္ဆင္ေရးတပ္အခ်ဳိ႕ကို ထုတ္ႏုတ္ခဲ့ ရေလရာ ေကအိုင္ေအမ်ားအတြက္ လူသူလက္နက္စုေဆာင္းစည္း႐ံုး၍ ေခါင္းေထာင္ထႏိုင္ရန္ အခ်ိန္ရသြား သည္ဟု ဆိုရ ေပမည္။
ေကအိုင္ေအမ်ားတစ္ဖက္ႏုိင္ငံႏွင့္ဆက္သြယ္ျခင္း
- ၁၉၆၇ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၆ ရက္တြင္ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းျဖစ္ပြား ၿပီးေနာက္ေကအုိင္ေအ ေခါင္းေဆာင္ ေဇာ္တူးသည္ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံဘက္မွ ျပတ္သားစြာေထာက္ ခံေၾကာင္း ေၾက ညာခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ေကအိုင္ေအေသာင္းက်န္း သူမ်ားသည္ တပ္မေတာ္ထိုးစစ္ေၾကာင့္ ေပ်ာက္ကြယ္ သြား လုမတတ္ အထိနာခဲ့ရာမွ အမွတ္(၇၇)ေျချမန္တပ္မဌာနခ်ဳပ္ဖြဲ႕စည္းရန္ တပ္မ်ားထုတ္ႏုတ္မႈကို အခြင့္ေကာင္းယူ၍ ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္ ထလာႏိုင္ခ်ိန္ျဖစ္သည္။
- ေကအိုင္ေအေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္အတြက္ျပည္ပအကူအညီရရွိေရးကိုအျပင္းအထန္ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လအတြင္းမွာပင္ ေကအုိင္ေအတပ္မဟာ(၂)မွ ႏုိင္ငံေရးတာဝန္ခံမရန္ဘရန္ ဆုိင္းႏွင့္ အင္အား ၃၄ ေယာက္အဖြဲ႕သည္ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံသို႔ထြက္ခြာ၍ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးသင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ရန္ႏွင့္ လက္နက္ခဲယမ္းအကူအညီမ်ားရရွိရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ ဘရန္ဆုိင္းတို႔လူစုသည္ လက္နက္ငယ္မ်ဳိးစံု ၄၂ လက္၊ လက္ပစ္ဗံုး ၃၆ လံုးႏွင့္ က်ည္မ်ဳိးစံုႏွစ္ေသတၱာကိုရရွိလာၿပီးေနာက္ ထိုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ အတြင္းတြင္ ျပည္တြင္းသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာၾကသည္။
- မရန္ဘရန္ဆုိင္းတို႔လူစု လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားရရွိ လာေသာအခါ ေကအုိင္ေအတပ္မဟာ (၂)မွဴး ေဇာ္တူး ေခါင္းေဆာင္ သည့္အဖြဲ႕သည္ ၁၉၆၇ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ပသို႔ ခရီးထြက္ခြာ ၾကျပန္သည္။ထိုအဖြဲ႕တြင္ တပ္မဟာ(၂)မွဴး ေဇာ္တူးကေခါင္းေဆာင္ၿပီး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ပံုေရႊေဇာ္ဆိုင္း၊ ႏုိင္ငံျခားေရးတာဝန္ခံ ဘရန္ဆုိင္းတို႔လည္းလိုက္ပါၾကသည္။ စုစုေပါင္းအင္အား ၄၂၅ ေယာက္ပါဝင္သည္။ ထိုအဖြဲ႕သည္ လက္နက္ခဲယမ္းအကူအညီရရွိေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရးသင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ေရးတို႔ကိုနည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ႀကိဳးစားၾကသည္။
- ေဇာ္တူးတို႔အဖြဲ႕သည္လိုအပ္ပါက ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ပူးေပါင္း၍ဘံုရန္သူျဖစ္ေသာ ဗမာ အစိုးရကိုတိုက္ခိုက္ရန္ သေဘာတူညီၾကသည္။ ေဇာ္တူးတို႔လူစုသည္ လက္နက္ငယ္မ်ဳိးစံု ၈ဝဝ လက္၊ က်ည္မ်ဳိးစံု ၁၇ဝ,ဝဝဝ ေတာင့္ႏွင့္ စစ္ဝတ္ပစၥည္းမ်ားရရွိခဲ့ၾကသည္။ ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ လက္နက္ခဲယမ္း ရရွိေရးအတြက္ယခင္ကရန္သူျဖစ္ခဲ့သည့္ဗကပမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကရသည္။
- ၁၉၆၈ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ေဇာ္တူးေခါင္းေဆာင္ေသာ ေကအုိင္ေအအင္အား ၃ဝဝ ခန္႔သည္ ေမာင္းျပန္႐ိုင္ဖယ္မ်ားအပါအဝင္ လက္နက္ခဲယမ္းအျပည့္အစံုျဖင့္ ျပည္တြင္းသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိ လာၾကသည္။ထို႔ေနာက္ႀတိဂံနယ္ေျမတြင္ရွိေသာေကအုိင္ေအတပ္မဟာ(၂)ဌာနခ်ဳပ္မွမုိင္ရြန္ကြန္ဂ်ာႏွင့္ကြန္ဆာေဘာက္ေနာ္တို႔ဦးစီးေသာ တိုက္ခိုက္ေရးတပ္ႏွင့္ ကိုယ္ရံေတာ္တပ္မ်ားကို လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား တပ္ဆင္ေပးၾကသည္။ ေကအုိင္ေအမ်ားသည္ ျပည္ပမွလက္နက္ခဲယမ္းမ်ား ရရွိလာၾကေသာေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ကိုပစ္အားသံုး၍တိုက္ခိုက္လာႏုိင္ၾကသည္။
- ေဇာ္တူးသည္ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံမွျပန္လာၿပီးေနာက္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒႏွင့္ ေမာ္စီတုံးအေတြးအေခၚကို သေဘာတရား လက္နက္အျဖစ္တပ္ဆင္၍ စည္း႐ံုးလာရာနယ္ေျမလူထုက လက္မခံသျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈမရ ရွိခဲ့ေပ။ ထို႔အျပင္ ေကအုိင္ေအငယ္သားမ်ားအတြင္းတြင္လည္း ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကို လက္မခံလိုသူမ်ား ေပၚထြက္ လာသည္။ ေကအုိင္ေအအဖြဲ႕အစည္း အတြင္း၌ေခါင္းေဆာင္ငယ္မ်ား ခန္႔အပ္ရာတြင္လည္း ဂ်ိန္းေဖာလူမ်ဳိးႀကီး ဝါဒကို က်င့္သံုးၿပီးအျခား မ႐ူ(ေခၚ)ေလာင္ေဝၚ၊ လီဆူး(ေခၚ) ေယာယင္၊ လခ်ိတ္(ေခၚ) လရွီ စေသာ ကခ်င္ မ်ဳိးႏြယ္ဝင္လူမ်ဳိးစုမ်ား မေက်မနပ္ျဖစ္လာၾကသည္။ ေကအုိင္ေအ အဖြဲ႕အစည္း၏ ေခါင္းေဆာင္မႈ ကို ေဇာ္ဆုိင္း၊ ေဇာ္တူး၊ ေဇာ္ဒန္ဟူေသာ ေဇာ္ညီအစ္ကိုသံုးဦးကသာ လက္ဝါးႀကီး အုပ္ထားျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍လည္းမေက်မနပ္ျဖစ္လာၾကသည္။
- ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ေကအုိင္ေအတပ္ရင္း (၄)မွ မ႐ူ(ေခၚ)ေလာင္ေဝၚလူမ်ဳိး ေဇလြမ္းႏွင့္ လရွီ (လခ်ိတ္)လူမ်ဳိးစခံုတိန္ယိန္းတို႔ေခါင္းေဆာင္ေသာ ေကအိုင္ေအ ၁၂ဝ ခန္႔သည္ ေကအုိင္ေအအဖြဲ႕မွ ခြဲထြက္၍ ျပည္ပသို႔သြားေရာက္ကာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့သည္။ ယင္းကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွအစျပဳ၍ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ေမချမစ္အေရွ႕ျခမ္းေဒသ ခ်ီေဗြ၊ ေလာေခါင္၊ေဆာ့ေလာ္ေဒသမ်ားတြင္အေျခခ်ႏုိင္လာေတာ့သည္။
ေကအိုင္ေအေသာင္းက်န္းသူမ်ား၏ အေျခအေန (၁၉၇၁-၁၉၇၂ ခုႏွစ္)
- ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမွ အကူအညီရယူခဲ့ေသာ္လည္း ဗကပမ်ားႏွင့္မူ မၾကာခဏ ပဋိပကၡျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ကြတ္ခိုင္ေဒသတြင္ ဗကပစစ္နယ္ေျမတိုးခ်ဲ႕မႈေၾကာင့္ ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ တပ္မေတာ္ အား လာေရာက္ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္ကိုမတိုက္ဘဲ ဗကပကိုသာဦးတည္ရန္သူအျဖစ္ တုိက္ခိုက္ေနခဲ့ သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ေဇာ္ဒန္ႏွင့္ အင္အားစုမ်ားက ကခ်င္(၄)ကို ခ်ဳံခိုတိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွ ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ ဗကပတပ္ရင္း(၂ဝ၂)၊ (၃ဝ၃)တို႔ႏွင့္ နားလည္မႈ ယူခဲ့ျပန္သည္။ ၁၉၇ဝ ျပည့္ႏွစ္မွစ၍ ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ(၂)၊ တပ္ရင္း(၅)ႏွင့္ တပ္ရင္း(၆)ကို ေဇာ္တူး ကိုယ္တိုင္ကြပ္ကဲ၍ ကာမိုင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဖားကန္႔လံုးခင္း ေဒသမွေက်ာက္စိမ္းမ်ားအား ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ခိုးထုတ္ေရာင္းခ် ခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ေနာက္ထိုင္းႏိုင္ငံမွပင္ စစ္လက္နက္မ်ားကိုဝယ္ယူၾကသည္။ အိႏိၵယႏုိင္ငံမွ ဖီဆိုနာဂ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားကိုလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွသင္တန္းေပး၍ လက္နက္တပ္ဆင္ လာသည္။ ဖီဆိုမ်ားအား အိႏိၵယသို႔ ျပန္ပို႔ေပး၍ လက္နက္ေတာင္းယူျခင္းမ်ားကိုလည္း လုပ္လာသည္။ အေရွ႕ ပါကစၥတန္ႏွင့္ အျပန္အလွန္ဆက္သြယ္ ကူညီမႈမ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေပၚေပါက္ လာေသာအခါ အဆက္အသြယ္ျပတ္သြားရသည္ တပ္မဟာ(၁)မွဴး ေဇာ္ဒန္က ရခိုင္ေသာင္းက်န္းသူမ်ား ကိုလက္နက္တပ္ဆင္ေလ့က်င့္ေပးခဲ့သည္။ ေကအိုင္ေအ ဥကၠ႒ေဇာ္ဆိုင္းသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွတာဝန္ရွိသူ အခ်ဳိ႕ႏွင့္ညႇိႏိႈင္းကာ ယင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ ဖြင့္လွစ္ထားခဲ့သည္။
- ၁၉၇၂ခုႏွစ္အတြင္းတြင္ ေကအိုင္ေအစစ္ဌာနခ်ဳပ္သည္ ေဇာ္ဆိုင္းေခါင္းေဆာင္၍ ထိုင္းႏိုင္ငံ ထန္ဝိုးစခန္းတြင္လည္းေကာင္း၊ တပ္မဟာ(၁)သည္ ေဇာ္ဒန္ေခါင္းေဆာင္၍ ကြတ္ခိုင္၊ လား႐ိႈးႏွင့္ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္မ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ ေဇာ္တူးေခါင္းေဆာင္ေသာ တပ္မဟာ(၂)သည္ ဖားကန္႔နယ္ေျမႏွင့္ ျမစ္ ႀကီးနားခ႐ိုင္တြင္လည္းေကာင္း ခိုေအာင္းလႈပ္ရွားကာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ လက္နက္ခဲယမ္းအကူအညီ ရရွိေရးကိုႀကိဳးစားလ်က္ရွိသည္။စီးပြားေရးအရေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ဘိန္းမ်ားကိုလည္းတိုးခ်ဲ႕ေရာင္းဝယ္လာၾကေလသည္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ရွိေသာ ေကအိုင္ေအေသာင္းက်န္းသူတို႔၏ အင္အား
- ေကအုိင္ေအ
- ေကအိုင္ေအစစ္ဌာနခ်ဳပ္။ေဇာ္ဆုိင္း။
- တပ္မဟာ(၁)။ေဇာ္ဒန္ႏွင့္အင္အား၁၄၈ေယာက္။ လား႐ိႈးခရိုင္ႏွင့္ဗန္းေမာ္ခရုိင္ လား႐ႈိးခ႐ိုင္တြင္လြမ္းေဒါင္ႏွင့္တပ္ရင္း(၂)၊ေဇာ္ဘြန္ႏွင့္တပ္ရင္း(၈)၊ေဒါင္ေခါင္းႏွင့္တပ္ရင္း(၉)တို႔ကတာဝန္ယူသည္။ ဗန္းေမာ္ခ႐ုိင္တြင္ဒြေရာင္ႏွင့္ တပ္ရင္း(၁)၊ ေဂၚ႐ူလဒြႏွင့္ တပ္ရင္း (၅)တုိ႔က တာဝန္ယူ သည္။
- တပ္မဟာ(၂)။ ေဇာ္တူးႏွင့္ အင္အား ၁,၄၆၉ ေယာက္ရွိၿပီး ေဇာ္ေဘာက္က တပ္ရင္း(၃)၊ ဇုတ္ဒိုင္ကတပ္ရင္း(၄)၊ လမာလရိန္းကတပ္ရင္း(၆)၊ ေဇာ္ေဘာက္ကတပ္ရင္း(၇)၊ မဒင္ကီးေယာ္ က တပ္ရင္း(၁ဝ)၊ ကေဒၚေဇာ္ဆုိင္းက တပ္ရင္း(၁၁) စသည္ျဖင့္တပ္ရင္းမ်ားအလိုက္ တာဝန္ယူၿပီး ျမစ္ႀကီးနားခ႐ိုင္၊ ႀတိဂံေဒသ၊ ဧရာဝတီအေနာက္ျခမ္း ေဒသမ်ားတြင္ လႈပ္ရွား သည္။
- စုစုေပါင္းအင္အား။ ျပည္တြင္းတြင္ ၂၉၅ဝ ခန္႔ရွိၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံ ထန္ဝုိးတြင္ဌာနခ်ဳပ္ ဖြင့္လွစ္ ထားသည္။
- ေသာင္းက်န္းသူအဖြဲ႕အစည္းအခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္မႈမ်ားႏွင့္ပဋိပကၡမ်ား
- ဗကပႏွင့္ေကအိုင္ေအေသာင္းက်န္းသူမ်ား။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွ အင္အားစုအခ်ဳိ႕သည္ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္ကတည္းက ျပည္ပႏုိင္ငံသို႔ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွစ၍ ျပည္ပ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ၏ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး အကူအညီမ်ား တစ္စတစ္စ တိုးတက္မ်ားျပားစြာ ရရွိလာခဲ့သည္။ ေကအိုင္ေအမ်ား သည္လည္း အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ အကူအညီရရွိရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ႀကိဳးစားခဲ့ရာ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္၊ ျပည္ပ ေက်ာင္းသားမ်ား အေရးအခင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ျပည္ပႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရးသင္တန္း မ်ားေပးရန္ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား ေထာက္ပံ့ရန္ ကတိေပးခဲ့သည္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ မရန္ဘရန္ဆိုင္းဦးစီးေသာေရွ႕ေျပးအဖြဲ႕၃၄ေယာက္သည္ျပည္ပႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိသြားသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕တြင္ ျပည္ပ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးၿပီး ေကအိုင္ေအက ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒခံယူရန္ သေဘာတူ ၍ျပည္ပက ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရးအကူအညီမ်ား ေပးရန္သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ေဇာ္တူး၊ ေဇာ္ဒန္၊ လမံုတူးဂ်ဳိင္၊ မရန္ဘရန္ဆုိင္၊ ပံုေရႊ ေဇာ္ဆိုင္းတို႔ ေခါင္းေဆာင္ေသာ ေကအုိင္ေအ ၄၂၅ ေယာက္အဖြဲ႕သည္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္၊ ႏုိင္ဝင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔မွ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔အထိ ျပည္ပႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ၿမိဳတစ္ၿမိဳ႕တြင္ ဗသိန္းတင္၊ ေနာ္ဆိုင္းတို႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ေကအိုင္ေအ သည္ ျပည္ပႏုိင္ငံမွ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရးအကူအညီမ်ားရရွိခဲ့ၿပီး စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုတိုးတက္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။
- ေကအုိင္ေအမ်ားသည္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္မွစ၍ တပ္ရင္း(၉)ရင္းအထိဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ကခ်င္ျပည္ နယ္တြင္ အင္အား ၁၇၅ဝ၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ အင္အား ၅ဝဝ အထိတုိးတက္လာခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ထိုင္းႏုိင္ငံ ထန္ပုိးစခန္းတြင္ အေျခစိုက္ေနေသာ ေဇာ္ဆုိင္းထံမွလည္း လက္နက္ ခဲယမ္းမ်ား ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ လက္ေရြးစင္အထူးတုိက္ခုိက္ေရးတပ္မ်ားဖြဲ႕စည္း၍ တုိက္ခိုက္ လာၾကရာ ျမစ္ႀကီးနားနယ္ေျမမွ ကဝပန္(အင္ဝုိင္-၂ဝ၄၄)၊ ဒူရစ္ဂါး (အင္ဝုိင္-ဝ၄၆၆)၊ တင္ဂ႐ူးေကာင္း (အင္ဝိုင္-၈၅ဝ၄) တပ္စခန္းမ်ားက်ဆံုးခဲ့ရ သည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ အတြင္းမွာပင္ ဇတ္ဒိုင္ ေခါင္းေဆာင္ေသာ တပ္ရင္း(၁ဝ)ကိုစတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။
- ေဇာ္ထူးသည္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒႏွင့္ျပည္ပအေတြးအေခၚကိုလက္ခံခဲ့ေသာ္လည္း ေအာက္ေျခငယ္သား မ်ားႏွင့္ နယ္ေျမလူထုက ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကိုမႏွစ္ၿမိဳ႕ၾကေပ။ ေကအုိင္ေအ၏ မူလစည္း႐ံုးမႈမွာလည္း က်ဥ္းေျမာင္း ေသာလူမ်ဳိးေရးႏွင့္ဘာသာေရးကို အဓိကအေျခခံခဲ့ေသာေၾကာင့္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ သဖြယ္ ျဖစ္ေန သည္။ ေကအိုင္ေအေရာဗကပပါ ျပည္ပပံုစံကြန္ျမဴနစ္ဝါဒႏွင့္ျပည္ပၾသဝါဒကိုလက္ခံခဲ့ၾကေသာ္ လည္း ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္တြင္ေနာ္ဆုိင္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ဗကပမ်ား မံုးကိုး(အက္စ္-၂၄၉၉) ကို ဝင္ေရာက္ ရာမွစ၍ အက်ဳိးစီးပြားလုဘက္မ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ ေကအိုင္ေအတပ္ရင္း (၄)အဖြဲ႕(၁)မွဴး၊ မ႐ူလူမ်ဳိးေဇလြမ္း၊ အဖြဲ႕(၅) မွဴး၊ ဇခံုတိမ္ယိမ္းႏွင့္ ေနာက္လုိက္ ၁၂ဝ တို႔ ေကအိုင္ေအမွခြဲထြက္ၿပီးျပည္ပႏုိင္ငံသို႔သြားေရာက္ခိုလံႈခဲ့ၾကသည္။ေဇလြမ္းႏွင့္ ဇခံုတိမ္ယိမ္းအင္အားစုမ်ားသည္ ဗကပႏွင့္ပူးေပါင္းမိၿပီးဗကပတပ္ရင္း(၁ဝ၁)အျဖစ္ျပန္ဝင္လာၾကရာ ေကအိုင္ေအမ်ားအေနႏွင့္ဗကပအေပၚ ပိုမို၍ မေက်နပ္စရာျဖစ္လာခဲ့ရသည္။
- ဗကပမ်ားသည္ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ အေရွ႕ေျမာက္စစ္ေဒသမ်ားကိုဖြင့္လွစ္ရာ၌ နယ္ခံ ေကအုိင္ေအမ်ားႏွင့္ ေဒသခံကခ်င္တုိင္းရင္းသားတို႔အား လြယ္ကူစြာစည္း႐ံုးႏုိင္ေစရန္ ကခ်င္ေတာခို စစ္ဗိုလ္ ေနာ္ဆိုင္းကိုေခါင္းေဆာင္ေစခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဗကပႏွင့္ေကအုိင္ေအတို႔၏ပဋိပကၡမွာ ႀကီးမား သည္ ထက္ႀကီးမားလာသည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ေကအုိင္ေအတက္ မဟာ(၂)ဌာနခ်ဳပ္ ၌ျပဳလုပ္ေသာ အစည္းအေဝးက ေနာ္ဆိုင္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ဗကပမ်ားကို နံပါတ္(၁)ဦးစားေပးရန္သူအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီး ဇြန္လမွစ၍ ဗကပမ်ားအား စစ္ေရးရင္ဆုိင္မႈျပဳလုပ္လာသည္။ ေဇာ္တူးကလည္း ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကို စြန္႔လႊတ္ေၾကာင္း အတိအလင္းေၾကညာသည္။ ေကအိုင္ေအသည္ ဗကပႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနေသာ္လည္း လက္နက္ ခဲယမ္းမ်ားရရွိေရးအတြက္မူ ျပည္ပႏုိင္ငံႏွင့္တစ္ဘက္လွည့္ ဆက္ သြယ္ ေနရသည္။ အျခားႏုိင္ငံမ်ားမွ အကူအညီရရွိေရးအတြက္မူ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားမွ အကူအညီရရွိေရးကိုလည္း ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ တြင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံမွ ဖီဇိုနာဂေသာင္းက်န္းသူမ်ားအား ျပည္ပႏိုင္ငံသို႔ သင္တန္းတက္ရန္ပို႔ေပးခဲ့ၿပီး အျပန္တြင္ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားမွ တပ္ဆင္ေပးလိုက္ေသာ လက္နက္၊ ခဲယမ္း အခ်ဳိ႕ကို ဖီဇိုနာဂမ်ားထံမွ ခြဲေဝရယူခဲ့သည္။ လူအင္အားအေနႏွင့္ကား အသက္ ၁၃ ႏွစ္အထက္ ေယာက်္ားကေလး၊ မိန္းကေလးမ်ားကိုပါ အတင္းအဓမၼဖမ္းဆီး၍ စစ္သားသစ္အျဖစ္သိမ္းသြင္းေလ့က်င့္အသံုးျပဳလာသည္။
- ေကအုိင္ေအတပ္မဟာ(၁)လက္ေအာက္တြင္ တပ္ ရင္း(၁)၊ (၂)၊ (၅)၊ (၈)ႏွင့္ (၉)တို႔ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး တပ္မဟာ(၂)လက္ေအာက္တြင္ တပ္ရင္း(၃)၊ (၄)၊ (၆)၊ (၇)၊ (၁ဝ)ႏွင့္(၁၁)တို႔ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္း ထားသည္။ ဗကပ အား ဦးစားေပးရန္သူအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေသာေၾကာင့္ ေကအုိင္ေအ တပ္မဟာ(၁) သည္ တပ္မေတာ္အား တတ္ႏုိင္သမွ်ေရွာင္ရွားၿပီး ဗကပကိုသာရွာေဖြတုိက္ခိုက္ခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းမ်ားကိုလည္းနားလည္မႈယူႏုိင္ရန္ဆက္သြယ္ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။
- ေကအုိင္ေအမွခြဲထြက္သြားခဲ့ေသာ ေဇလြမ္းႏွင့္ စခံုတိမ္ယိမ္းတို႔သည္ ျပည္ပတြင္ သင္တန္းဆင္းၿပီး ေနာက္ ဗကပတပ္ရင္း(၁ဝ၁)အျဖစ္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသည္။ ေဇလြမ္းႏွင့္အင္အား ၂ဝဝ ခန္႔သည္ ခန္တန္ေတာင္ၾကားလမ္း (အက္စ္ဒီ-၉၅၁ဝ)သို႔ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္လည္းေကာင္း၊ ေမလ ၂ဝ ရက္ေန႔တြင္ ကန္ပိုက္တီး(အက္စ္ဒီ-၉၁၅၇) သို႔လည္းေကာင္း ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး စခံုတိမ္ယိမ္းႏွင့္အင္အား ၂ဝဝ ခန္႔သည္ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ တန္လံု (အင္ဇက္-၃၉၆၉)ျပည္သူ႕ရဲစခန္းကိုတုိက္ခိုက္၍ ျပည္တြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လာရာ ေမချမစ္အေရွ႕ျခမ္း ခ်ီေဖြ၊ ေလာေခါင္ ၊ ေဆာေလာေဒသမ်ားတြင္ ေကအိုင္ေအႏွင့္ ထိပ္တုိက္တိုးလာ ရသည္။ ေဇာ္ဒန္ေခါင္းေဆာင္ေသာ တပ္မဟာ(၁)သည္ ကြတ္ခိုင္ နယ္ေျမတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္နားလည္မႈယူ၍ လႈပ္ရွားေနရာမွ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလပထမအပတ္တြင္ လား႐ႈိးေျမာက္ဘက္၌ ကခ်င္(၄)ယာဥ္အုပ္စုအား ခ်ဳံခိုတုိက္ခိုက္ခဲ့သည္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ဗကပတပ္ရင္း(၂ဝ၂)၊ (၃ဝ၃)တို႔ႏွင့္ နားလည္မႈယူၿပီးအပစ္အခတ္ရပ္စဲၾကျပန္သည္။
- ၁၉၆၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လအတြင္းတြင္ ေကအုိင္ေအဗဟုိေကာ္မတီအစည္းအေဝးတစ္ရပ္က်င္းပရာ ''ဝန္ေပါင္တိုင္းျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕၏ မဟာႏိုင္ငံေရးလမ္းစဥ္''ကို အတည္ျပဳဆံုးျဖတ္ခဲ့ သည္။ ေကအိုင္ေအတုိ႔၏လမ္းစဥ္တြင္ဝန္ေပါင္တိုင္းျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္၊ ဝန္ေပါင္တုိင္းျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕၏ အဓိကအေျခခံေသာတရားကိုယ္မ်ား၊ တုိက္ဖ်က္ရမည့္ရန္သူ၊ မ်က္ေမွာက္အခ်ိန္ ဦးတည္တိုက္ဖ်က္ရမည့္ရန္သူ၊ မည္သူကျပည္သူလူထု၊ မည္သူက ရန္သူ၊ ဝန္ေပါင္တိုင္းျပည္တက္ၾကြေရး၏အေျခခံလူတန္းစား၊ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္ ေရာက္ေအာင္ တုိက္ခိုက္သြားရမည့္ နည္းဗ်ဴဟာ၊ ျပည္သူလူထု၏ေတာ္လွန္ေရး၊ ျပည္သူလူထု၏ စုစည္းညီၫြတ္ေရး၊ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕စည္းထားေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ စီမံခန္႔ခြဲေရး၊ ဝန္ေပါင္တုိင္းျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး၏ သေဘာထားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒ စသည္တို႔ကို ခြဲျခားရွင္းလင္းထားသည္။
- ေဇာ္တူးေခါင္းေဆာင္ေသာ ေကအုိင္ေအမ်ားသည္ အေျခခံနယ္ေျမမ်ားမွ လူသစ္မ်ားကို အတင္း အဓမၼစုစည္းၿပီးေနာက္ဗြီဒီအက္(ေခၚ)ေက်းရြာကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ အယ္လ္ဂ်ီအက္ဖ္(ေခၚ) ဌာေန ေျပာက္က်ားတပ္မ်ားကိုပါ တစ္ပါတည္းဖြဲ႕စည္း ေလ့က်င့္ခဲ့သည္။ ေက်းရြာလူႀကီးမ်ားကို ေခၚယူ သင္တန္းေပးၿပီး စည္း႐ံုးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေစသည္။ မရန္ဘရန္ဆုိင္းသည္ ျပည္ပႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ၿပီး ဗကပတို႔၏ အေျခအေနကိုတင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ျပည္ပအာဏာပိုင္မ်ားက ဗကပ၏ ေခါင္းေဆာင္ မႈေအာက္သို႔ ဝင္ေရာက္ရန္ သာ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။ ၁၉၇ဝ ျပည့္ႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းတြင္ ေကအိုင္ေအ ၂၂ဝ ခန္႔အား ျပည္ပႏုိင္ငံသို႔ သင္တန္း ေစလႊတ္ေရးႏွင့္ေကအိုင္ေအကလည္း ကသာခ႐ိုင္အတြင္းရွိ ဗကပ ၁၅ဝ ခန္႔ကို ျပည္ပႏုိင္ငံသို႔ပို႔ေဆာင္ေပးေရးကို သေဘာတူညီမႈရလာၾကသည္။
- ၁၉၇ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေမလတြင္ ထြန္းေရႊေမာင္ေခါင္းေဆာင္ေသာ ရခိုင္လူငယ္တစ္စုအား ေကအိုင္ေအ ကလက္နက္တပ္ဆင္ဖြဲ႕စည္းေလ့က်င့္ခဲ့ၿပီး ကခ်င္၊ နာဂ မီဇိုရခုိင္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား ပူးေပါင္း လႈပ္ရွားႏုိင္ေရးကို ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အေရွ႕ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံ (ေနာင္ေသာ္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ) ကိုလည္း ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။
- ဗကပႏွင့္ေကအိုင္ေအတို႔သည္ နားလည္မႈရယူၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားၾကရာမွ ဗကပမ်ားက မံုးေပၚ၊ နမ့္ခ်က္ေဒသမွေတာင္ပိုင္းေကအိုင္ေအနယ္ေျမမ်ားသို႔ မသိမသာခ်င္းနင္းဝင္ေရာက္လာၾက သျဖင့္ ေက အိုင္ေအႏွင့္ဗကပတို႔အျပန္အလွန္ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္မႈမ်ားေပၚေပါက္လာျပန္သည္။ေကအိုင္ေအ မ်ားသည္ ျပည္ပကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ လက္နက္ခဲယမ္းေထာက္ပံ့မႈကို မွီခိုေနရေသာေၾကာင့္ ဗကပအား ျပတ္ျပတ္ သားသားဆန္႔ က်င္၍မရဘဲျဖစ္ေနသည္။ ဗကပႏွင့္ေျပလည္မႈရရန္ ႀကိဳးပမ္းေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမရခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ထံ ဆက္သြယ္ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာၾကျပန္သည္။ အစိုးရႏွင့္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြး ရန္ျပင္ဆင္လာ ၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္မွာပင္ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွ ၁ဝ ရက္ေန႔အထိ လမုန္တူးဂ်ဳိင္ႏွင့္ ဗကပ ေခါင္းေဆာင္မ်ား မံုးေပၚတြင္ေဆြးေႏြးၾကရာသေဘာတူညီခ်က္အခ်ဳိ႕ရရွိသျဖင့္အစိုးရအားဘံုရန္သူအျဖစ္သတ္မွတ္ၾကျပန္သည္။ေကအုိင္ေအတို႔သည္ျပည္ပႏိုင္ငံ၏ေထာက္ပံ့ေပးကမ္းမႈကိုလည္း လက္မလႊတ္ႏိုင္၊ ဗကပကိုလည္း လက္မခံႏိုင္ေသာေၾကာင့္တပ္မေတာ္ႏွင့္ဗကပအၾကားတြင္စစ္ေရးအေျခအေနေပၚမူတည္၍မၾကာခဏေျပာင္းလဲဆက္ဆံေနရေလသည္။
- ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ေကအိုင္ေအတို႔သည္ စစ္ေရးတိုးျမႇင့္ဆန္႔က်င္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ တပ္ရင္း(၁၁)ရင္းကို စစ္ေၾကာင္းေလးေၾကာင္းဖြဲ႕စည္း၍ တပ္မေတာ္အားတုိက္ခိုက္ရန္ႀကိဳးပမ္းလာသည္။ စစ္ေၾကာင္းမ်ားမွာ ဧရာဝတီျမစ္အေနာက္ျခမ္းတြင္ တပ္ရင္း(၅)၊ (၆) ႏွင့္ (၁၂)တို႔ကို ေဇာ္တူး ကိုယ္တုိင္ဦးစီး ေသာ က်ားသစ္စစ္ေၾကာင္း၊ ကြတ္ခိုင္နယ္ေျမတြင္ တပ္ရင္း(၁)၊ (၂)၊ (၈)ႏွင့္ (၉)တို႔ကို ေဇာ္ဒန္ကိုယ္တုိင္ ေခါင္းေဆာင္၍ ဆင္စစ္ေၾကာင္း၊ ဧရာဝတီျမစ္အေရွ႕ဘက္ျခမ္းေဒသတြင္ တပ္ရင္း(၃)ႏွင့္ (၁ဝ)ကိုကမ္ထြဲေခါင္းေဆာင္၍ျခေသၤ့စစ္ေၾကာင္း၊ပူတာအိုနယ္ေျမတြင္တပ္ရင္း(၄)ႏွင့္(၇)ကိုေဇာ္အိမ္ေခါင္းေဆာင္၍ ႀကံ႕စစ္ေၾကာင္းဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဗကပႏွင့္ေကအုိင္ေအတို႔မွာ နားလည္မႈယူထားၾကေသာ္လည္း ခိုင္ၿမဲေသာ မဟာမိတ္မ်ားမဟုတ္သည့္အေလ်ာက္ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ ဗကပတို႔က ေကအုိင္ေအနယ္ေျမမ်ားကို ထိုးေဖာက္စည္း႐ံုးလာသျဖင့္ တုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြား လာျပန္ သည္။ ေကအိုင္ေအမ်ားကလည္း တပ္မေတာ္ထံသို႔ ကိုယ္စားလွယ္ေစလႊတ္ျခင္း၊ စာေရးသားဆက္ သြယ္ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္လာျပန္သည္။တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ဗကပမ်ားအားတိုက္ခိုက္ ရင္း မၾကာခဏအပစ္အခတ္ရပ္စဲ၍ မၾကာခဏပင္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ထိုင္းႏုိင္ငံမွတစ္ဆင့္ လက္ယာအုပ္စုႏွင့္ ဆက္သြယ္ၿပီး အကူအညီရရန္လည္း ႀကိဳးစားၿမဲ ႀကိဳးစားေနသည္။ တပ္မေတာ္အား နားလည္မႈယူခဲ့ျခင္းမွာမူ စစ္ေရးအရႏွစ္ဖက္ညႇပ္ေနျခင္းမွယာယီထြက္ေပါက္ရရန္သာျဖစ္ခဲ့ေလသည္။
- ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ ဗကပအား ဘံုရန္သူအျဖစ္သတ္မွတ္၍ တပ္မေတာ္ႏွင့္ပူးေပါင္းတုိက္ခိုက္ရန္ လက္နက္၊ ခဲယမ္းႏွင့္ေဆးဝါးပစၥည္းမ်ား အကူအညီေတာင္းခံခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္မွ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁ဝ ရက္ေန႔တြင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ၍ လူငယ္လူရြယ္မ်ားအား စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းျခင္း၊ ဆက္ေၾကးမေကာက္ ရ ေသးေသာေနရာေဒသမ်ားတြင္ မေပးခဲ့ရေသာႏွစ္မ်ားအတြက္ပါ အေၾကြးသတ္မွတ္၍ ဆက္ေၾကး ေကာက္ ယူ ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ တပ္မ်ားလႈပ္ရွားျခင္းမျပဳရန္ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္၍ ဗကပအား တားဆီးပိတ္ဆို႔ရန္အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္လာသည္။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္အတြင္း ကတည္းက ပေလာင္တပ္ရင္း(၂)အား စတင္စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းခဲ့ရာ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဇာ္ဒန္၏ တပ္မဟာ(၁) လက္ေအာက္သို႔ေရာက္ရွိလာသည္။
- ေကအုိင္ေအဗဟုိေကာ္မတီအစည္းအေဝး တစ္ရပ္ကို ဆမားဘြမ္(အက္စ္ဒီ-၆ဝ၇၆)တြင္ က်င္းပခဲ့ သည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားစဥ္အတြင္း ဆက္ေၾကးမ်ားေကာက္ယူျခင္းကိုလည္း တုိးျမႇင့္ျပဳလုပ္ေနသည္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၉ရက္ေန႔တြင္ ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားေဒသ၌ တပ္ရင္း(၆)နယ္ေျမတြင္ ဗဟုိ ေကာ္မတီအစည္းအေဝးပြဲတစ္ရပ္ကိုစတင္က်င္းပၾကျပန္သည္။ေကအုိင္ေအတို႔၏ ဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေဝး မၿပီးဆံုးခင္မွာပင္တပ္မေတာ္သည္ယင္းတို႔၏ မ႐ိုးသားမႈမ်ားေၾကာင့္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးရန္ အက်ဳိးမထူးေတာ့သျဖင့္ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ပယ္ဖ်က္ လိုက္ ေတာ့သည္။ ေကအိုင္ေအ ဗဟုိေကာ္မတီအစည္းအေဝးပြဲသည္ ေအာက္တုိဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ၿပီးခဲ့ရာ တပ္မေတာ္ႏွစ္ခုအစား တပ္မေတာ္ေလးခုကိုေအာက္ပါအတိုင္းဆံုးျဖတ္၍တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေလသည္-
- တပ္မဟာ(၁)အားတူးဂ်ဳိင္ဦးစီး၍ကခ်င္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း။
- တပ္မဟာ(၂)အားေဇာ္တူးဦးစီး၍ကခ်င္ျပည္နယ္အေနာက္ပိုင္း။
- တပ္မဟာ(၃)အားေဇာ္မိုင္ဦးစီး၍ကခ်င္ျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း။
- တပ္မဟာ(၄)အားေဇာ္ဒန္ဦးစီး၍ကခ်င္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း။
- စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မွာ ေဇာ္ဆုိင္းျဖစ္ၿပီး ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မွာ ေဇာ္တူးျဖစ္သည္။ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး ေကာင္စီ (ေကအုိင္စီ)ကိုလည္းဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ေကအိုင္စီသည္ ဗဟိုေကာ္မတီ၏ အၿမဲတမ္း ေကာ္မတီ တာဝန္ကို ပူးတြဲ ထမ္းေဆာင္ရန္ျဖစ္ၿပီးေအာက္ပါအတုိင္းပါဝင္ခဲ့ၾကသည္-
- ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္တူး=ဥကၠဌ
- ဆလန္ကဘာပံုေရႊေဇာ္ဆုိင္း=အတြင္းေရးမွဴး
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးတူးဂ်ဳိင္=တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ဒန္=အဖြဲ႕ဝင္
- ဆလန္ကဘာမရန္ဘရန္ဆိုင္း=အဖြဲ႕ဝင္
- ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးလမာလရိန္း=အဖြဲ႕ဝင္
- ဆလန္ကဘာေဇာ္ေအာင္=အဖြဲ႕ဝင္
- ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္မိုင္=အဖြဲ႕ဝင္
- ဗိုလ္မွဴးမရန္ဘရန္ေတာင္=အဖြဲ႕ဝင္
- ဗိုလ္မွဴးခြန္ခ်ဳိ=အဖြဲ႕ဝင္
- ဗိုလ္မွဴးေဇာ္ဘြန္=စီးပြားေရးတာဝန္ခံ
- ဗိုလ္မွဴးေဇာ္ဖန္=အဖဲြ႕ဝင္
- ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးေကာင္စီ(ေကအိုင္စီ)ေအာက္တြင္ ေအာက္ပါအဖြဲ႕အစည္းသံုးရပ္ တည္ရွိသည္-
- ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(ကာကြယ္ေရး)ေကအိုင္ေအ။
- အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕။
- ကခ်င္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးစည္း႐ံုးေရးအဖြဲ႕၊(ေကအိုင္အို)။
- ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(ေကအုိင္ေအ)တြင္ေအာက္ပါစစ္ဦးစီးအဖြဲ႕ကိုဖြဲ႕စည္းထားသည္-
- ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဇာ္ဆိုင္း=ဥကၠဌ
- ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္တူး=ဒုဥကၠဌ(တပ္မဟာ-၂)
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးတူးဂ်ဳိင္=အတြင္းေရးမွဴး(တပ္မဟာ-၁)
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ဒန္=အဖြဲ႕ဝင္(တပ္မဟာ-၄)
- ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးလမာလရိန္း=တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး
- ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္မိုင္=အဖြဲ႕ဝင္(တပ္မဟာ-၃)
- ဗိုလ္မွဴးဘရန္ေတာင္=အဖြဲ႕ဝင္
- ေကအိုင္ေအတြင္ တပ္စိတ္မွတပ္စု၊ တပ္ခြဲ၊ တပ္ရင္း တပ္မဟာအဆင့္အထိ စနစ္တက်ဖြဲ႕ စည္းထားၿပီး တပ္မဟာ(၁)တြင္ တပ္ရင္း(၄)၊ (၇)ႏွင့္ (၁ဝ)၊ တပ္မဟာ (၂)တြင္ တပ္ရင္း(၅)၊ (၆)ႏွင့္ (၁၁)၊ တပ္မဟာ(၃)တြင္ တပ္ရင္း (၁)ႏွင့္ (၃)၊ တပ္မဟာ (၄)တြင္ တပ္ရင္း(၂)၊ (၈)ႏွင့္(၉)တို႔ ပါဝင္ၾကသည္။ တပ္မဟာမွဴးသည္တုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုလည္းေကာင္း၊တပ္ရင္းမွဴးသည္ခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုလည္းေကာင္း၊အဖြဲ႕မွဴးသည္ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုလည္းေကာင္း၊အဖြဲ႕ငယ္မွဴးသည္တုိက္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုလည္းေကာင္းတာဝန္ယူၾကရသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေနႏွင့္တုိင္းမ်ားကိုေအာက္ပါအတိုင္းခြဲျခား၍တာဝန္ယူၾကရသည္-
- ကခ်င္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရး(တပ္မဟာ-၁)
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးလမံုတူးဂ်ဳိင္တုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
- ဗိုလ္မွဴးဒြဲေရွာင္ဒုတုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
- ဗိုလ္မွဴးမရန္ဘရန္ေရွာင္ဘ႑ာေရးအရာရွိ
- ကခ်င္ျပည္နယ္အေနာက္ပိုင္းတိုင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရး(တပ္မဟာ-၂)
- ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္တူးတုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
- ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးလမာလရိန္းဒုတိုင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
- ကခ်င္ျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္းတိုင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕(တပ္မဟာ-၃)
- ဒု-ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္မိုင္တုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
- ဗိုလ္မွဴးခြန္ခ်ဳိဒုတုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
- ကခ်င္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕(တပ္မဟာ-၄)
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ဒန္တိုင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
- ဗိုလ္မွဴးေဇာ္ဖန္ဒုတုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး(ကြတ္္ခိုင္ခ႐ုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး)
- ဗိုလ္တူးေဂါင္(လား႐ႈိးခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး)
- ေကအိုင္ေအမွာမူ စည္း႐ံုးေရးဆိုင္ရာသီးျခားအဖြဲ႕ အစည္းအေဝးတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီးကာကြယ္ေရး (ေကအိုင္ေအ) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရသည္။ ေကအိုင္အို ကို ေအာက္ပါ အတိုင္း ေခါင္းေဆာင္ ၾကသည္-
- ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္တူး=ဥကၠဌတပ္မဟာ(၂)
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးတူးဂ်ဳိင္=ဒု-ဥကၠဌတပ္မဟာ(၁)
- ဆလန္ကဘာပံုေရႊေဇာ္ဆုိင္း=အတြင္းေရးမွဴး
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ဒန္=တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး
- ဒု-ဗိုလ္မွဴးႀကီးလမာလရိန္း=အဖြဲ႕ဝင္
- ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္မိုင္=အဖြဲ႕ဝင္
- ဗိုလ္မွဴးႀကီးမရန္ဘရန္ေတာင္=အဖြဲ႕ဝင္
- ဆလန္ကဘာမရန္ဘရန္ဆုိင္း=အဖြဲ႕ဝင္
- စင္စစ္ ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားသည္ လက္နက္ကိုင္တပ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ စည္း႐ံုးေရးအဖြဲ႕ တို႔ကို ေက်းရြာအဆင့္အထိခြဲျခား၍ စနစ္တက်ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ေခါင္းေဆာင္မႈ အားလံုးမွာမူ ေဇာ္ဆုိင္း၊ ေဇာ္တူး၊ ေဇာ္ဒန္ ဟူေသာေဇာ္ညီအစ္ကို သံုးဦးလက္ထဲတြင္သာ ရွိေန သည္။ ေဇာ္ဆုိင္း သည္ ကခ်င္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား၏နံပါတ္(၁) ေခါင္းေဆာင္ေနရာတြင္ရွိၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္သာေနထိုင္သည္။ ျပည္တြင္းရွိ ေကအိုင္ေအမ်ားအားနံပါတ္(၂)ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူေဇာ္တူးကသာကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္။ ေရွ႕တန္းစစ္ဦးစီး ဌာနခ်ဳပ္(အက္ဖ္ဂ်ီအိပ္ခ်္ၾကဴ)ကို ဗိုလ္ေဇာ္ဂန္ ဦးစီးအင္အား ၅ဝ ခန္႔ျဖင့္ မဂ်ီဘြမ္ေဒသ ေကာ့လြန္ရြာပုန္း (အင္န္အိပ္ခ္စ္ ၆၂၁၂) တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားၿပီး စစ္ဦးစီးဌာနခ်ဳပ္ (ဂ်ီအိပ္ခ်္ၾကဴ)မွာမူ ခန္႔မွန္း(အင္ဝုိင္၆၁၇၃)တြင္ရွိသည္။
- ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားတြင္ ေကအိုင္ေအ (ေခၚ) လက္နက္ကိုင္တပ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ ေကအိုင္အိုဟူ၍ အဖြဲ႕အစည္းသံုးရပ္ရွိၿပီး ေကအိုင္စီ (ေခၚ)ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးေကာင္စီကကြပ္ကဲဦးစီး ေနေသာ္လည္း ေကအိုင္ေအလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕သာ ထင္ရွားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူမ်ား အားလံုးကို ေကအိုင္ေအဟူ၍သာ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ေခၚဆို ခဲ့ၾက သည္။ ေကအိုင္ေအတို႔သည္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ဗကပအၾကားတြင္ စစ္ေရးအေျခအေနအရ အခြင့္သာသည့္ အေလ်ာက္ ခ်ဥ္ကပ္၍ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံ၏အကူအညီျဖင့္ အင္အားႀကီးထြားလာစဥ္ ဗကပမ်ားမွာလည္း ေက အုိင္ေအႏွင့္ပတ္သက္၍ သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ား ကုိ ရင္ဆုိင္လာရသည္။
- ဗကပမ်ား၏ေကအုိင္ေအအေပၚ သေဘာထားမွာ တန္းတူရည္တူမဟာမိတ္အျဖစ္ သေဘာထားရန္ မဟုတ္ဘဲ လက္ေအာက္ခံအဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ အျမတ္ထုတ္ၿပီး မွ မိမိ၏ပါတီအတြင္းသို႔ သိမ္းသြင္းလိုက္ ရန္သာ ရည္ရြယ္ခဲ့သည္။ ဗကပမ်ားသည္ ေကအုိင္ေအမ်ားအား လူမ်ဳိးေရးအရ ေခါင္းေဆာင္မႈ လြယ္ကူေစ ရန္ ေနာ္ဆိုင္အား စစ္ေရးတာဝန္ခံ အျဖစ္ခန္႔အပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာ္ဆိုင္းသည္ ေကအုိင္ေအ အား မတုိက္ခိုက္ရန္ျပင္း ထန္စြာျငင္းခုန္ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဗကပမ်ားက ေနာ္ဆိုင္းအေပၚ မေက်နပ္ေတာ့ေပ။ထုိ႔ေၾကာင့္ဗကပေခါင္းေဆာင္ခင္ေမာင္ႀကီးသည္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ဝလူမ်ဳိးေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအား ၁၉၇၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔ တြင္ဖမ္းဆီး၍ ႐ိုက္သတ္ေစခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ေနာ္ဆိုင္းသည္ ေတာလည္သြားရင္းေခ်ာက္ထဲလိမ့္က်၍ေသဆံုးခဲ့ရေၾကာင္းလိမ္ညာေၾကညာခဲ့သည္။ေကအိုင္ေအမ်ားကလညေနာ္ဆိုင္းမွာအသတ္ခံရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းရိပ္မိသိရွိၾကေလရာဗကပဆန္႔က်င္ေရးဝါဒျဖင့္စာရြက္စာတမ္းမ်ားျဖန္႔ခ်ီၾကၿပီးအေျခအေနတင္းမာလာၾကျပန္သည္။တုိက္ခိုက္မႈမ်ားလည္းျဖစ္ပြားလာသည္။သို႔ႏွင့္ဗကပႏွင့္ေကအိုင္အိုတို႔သည္ဆက္ဆံေရးေျပလည္လိုက္၊တင္းမာလိုက္ႏွင့္ေတာက္ေလွ်ာက္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့ေလရာမဟာမိတ္ဖြဲ႕စည္းမႈမ်ားမွာလည္းယာယီသာလွ်င္ျဖစ္ခဲ့ရေလသည္။
- ေကအိုင္ေအႏွင့္နာဂေသာင္းက်န္းသူမ်ား။ ေကအုိင္ေအသည္ မိမိအက်ဳိးေက်းဇူးအတြက္ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံအားလံုးႏွင့္ ဆက္သြယ္ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည့္နည္းတူ ေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႕အစည္း အားလံုးႏွင့္ လည္း ဆက္သြယ္ခဲ့ၾကသည္။ ဗကပကဲ့သို႔ အင္အားႀကီးမားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ဳိးကို စစ္ေရးအရ ထိန္းသိမ္း ရင္ဆိုင္ႏိုင္လွ်င္ ရင္ဆုိင္ထိန္းသိမ္းၿပီး အေျခအေနအရရင္မဆိုင္ႏုိင္ပါက ယာယီမဟာမိတ္ဖြဲ႕ခဲ့ သည္။ ေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႕အစည္းငယ္မ်ားကိုမူ သိမ္းသြင္းဝါးမ်ဳိရန္ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ဖီဇိုနာဂ၊ မီဇိုေသာင္းက်န္းသူ မ်ားသည္ ျပည္ပ၏အကူအညီျဖင့္ ဆူပူေသာင္းက်န္းလ်က္ရွိၾကေလရာ ေကအိုင္ေအတို႔ သည္ ျပည္ပႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးတြင္ ၾကားခံေဆာင္ရြက္ေပးၿပီး အျမတ္ထုတ္ၾကသည္။ ဖီဇိုနာဂ ေသာင္း က်န္းသူမ်ားကို မိမိႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ျဖတ္သန္းက်ဴးေက်ာ္ေစၿပီး ျပည္ပႏိုင္ငံတြင္ သင္တန္းတက္ ရန္ပို႔ေပးခဲ့သည္။ ျပည္ပႏိုင္ငံတြင္ သင္တန္းတက္၍ လက္နက္တပ္ဆင္ကာျပန္လာေသာ ဖီဇိုနာဂ ေသာင္း က်န္းသူမ်ားထံမွ လက္နက္ခဲယမ္းအခ်ဳိ႕ကို ခြဲေဝရယူ သည္။ အဖြဲ႕ငယ္ေလးမ်ား ကြဲထြက္ လာလွ်င္မူကား လက္စတံုးေဖ်ာက္ဖ်က္သုတ္သင္၍လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားကိုသိမ္းယူေလ့ရွိၾကသည္
- ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ မီဇိုေသာင္းက်န္းသူ တစ္ဖြဲ႕ကို ျပည္ပႏိုင္ငံသုိ႔ပို႔ေပးခဲ့သည္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္မူျပည္တြင္းနာဂေသာင္းက်န္းသူမ်ားႏွင့္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီးယင္းစာခ်ဳပ္တြင္ေကအိုင္ေအကစစ္သင္တန္းႏွင့္ လက္နက္မ်ားကူညီေထာက္ပံ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊လြတ္လပ္ေရးရရွိပါက ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ နာဂနယ္ေျမအား သမိုင္းအစဥ္အလာသတ္မွတ္ခ်က္အတုိင္း ခြဲေဝေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာတူခဲ့ သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ေကအိုင္ေအႏွင့္ျပည္တြင္း၊ျပည္ပနာဂလႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာၿပီး ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ နန္႔ယြန္းၿမိဳ႕နယ္၌ ေကအုိင္ေအ ႏွင့္ခပ္ပလန္နာဂေသာင္းက်န္းသူမ်ား ပူးေပါင္းလႈပ္ရွား လာၿပီး ခါးရွည္(အင္န္အက္စ္ ၄၂၅၇)၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ နာဂေသာင္းက်န္းသူ အင္အား ၁ဝဝ အား ေကအိုင္ေအက သင္တန္းေပးခဲ့သည္။ စင္စစ္ေကအုိင္ေအတို႔သည္ မိမိအသက္ ႐ွဴေခ်ာင္ေရး၊ အျမတ္ရေရး အတြက္ ဖီဇိုနာဂႏွင့္မီဇို(လူ႐ုိင္း)မ်ားအား အကူအညီေပးျခင္း၊ ျပည္တြင္း နာဂမ်ားအား ေျမႇာက္ပင့္ ေသြးထိုး၍ အကူအညီေပးျခင္း၊ ထြန္းေရႊေမာင္၏ေအအိုင္ေအ (ေခၚ) ရခိုင္ေသာင္း က်န္းသူအဖြဲ႕ ေပၚေပါက္ လာရန္ ကူညီေပးျခင္းတို႔ကိုျပဳလုပ္ေနျခင္းသာျဖစ္ေလသည္။
- ေကအုိင္ေအႏွင့္ ရွမ္းေသာင္းက်န္းသူ။ ေဇာ္ဆိုင္းဦးစီးေသာ ေကအုိင္ေအစစ္ဌာနခ်ဳပ္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံ ထန္ဝိုးတြင္တည္ရွိေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ထုိင္းႏိုင္ငံသို႔ ဆက္သြယ္သြားေရာက္ရာတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ကို မလြဲမေသြျဖတ္သန္းသြားရၿမဲျဖစ္သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ႏွင့္ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ဆက္စပ္ ေနသည့္ အျပင္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ားေနထိုင္လ်က္ရွိရာ ေကအိုင္ေအ (ေခၚ) ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားသည္ ဗကပႏွင့္ပတ္သက္ေနရသကဲ့သို႔ ရွမ္းေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႕အစည္း မ်ား ႏွင့္လည္းပတ္သက္လာရေလသည္။
- ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ပေလာင္ႏွင့္ ပအို႔ဝ္အပါအဝင္ ရွမ္းလူမ်ိဳးစုေသာင္းက်န္းသူအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားလ်က္ရွိခဲ့သည္။ အက္စ္ယူအာရ္ေအ(ေခၚ) မိုးဟိန္းအဖြဲ႕သည္ ျပည္ပႏိုင္ငံပိန္းလံုတြင္ ဌာနခ်ဳပ္ ဖြင့္လွစ္၍ အေျခစိုက္လ်က္ရွိသည္။ မိုးဟိန္းအဖြဲ႕သည္ မိုင္းကိုင္ႏွင့္မိုင္းေနာင္ေဒသတြင္ အျခားရွမ္း ေသာင္း က်န္းသူအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ အက္စ္အက္စ္ေအမ်ားႏွင့္နယ္ေျမလုရာမွ မၾကာခဏ တိုက္ခိုက္ၾကရ ေလ့ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္မိုးဟိန္းသည္ အက္စ္အက္စ္ေအအားတုိက္ခိုက္ရန္ တ႐ုတ္ျဖဴတပ္မ (၃)ႏွင့္(၅) အျပင္ေကအိုင္ေအမ်ား၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အက္စ္ယူအာရ္ေအနယ္ေျမအတြင္းတြင္ အက္စ္ယူအာရ္ေအ အဖဲြ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းထားျခင္းျဖင့္ ျပည္ပႏိုင္ငံသို႔ အသြားအျပန္ခရီးလံုျခံဳမႈရွိသည့္အျပင္ တပ္မေတာ္ကိုလည္း စစ္ေရးအရပူးေပါင္း၍၊သို႔မဟုတ္ညႇိႏိႈင္း၍တုိက္ခိုက္ႏိုင္ရန္ျဖစ္ေလသည္။
- ပီအင္န္အက္ဖ္(ေခၚ) ပေလာင္အမ်ဳိးသား တပ္ဦးအဖြဲ႕သည္ ခမ္းေတာင္ေခါင္းေဆာင္၍ အင္အား ၂ဝဝ ခန္႔ျဖင့္ မံုးဝီးနယ္ေျမ၊ နမ့္စန္နယ္ေျမႏွင့္မိုင္းေငါ႔ နယ္ေျမတို႔တြင္ ေရႊပေလာင္၊ ေငြပေလာင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား အားစည္း႐ံုး သိမ္းသြင္းခဲ့ရာ ပေလာင္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားသည္ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဦးတြင္ ေဇာ္ဒန္၏ တပ္မဟာ (၃)လက္ေအာက္သို႔က်ေရာက္ခဲ့သည္။ ေကအုိင္ေအသည္ ဗကပ၊ အက္စ္အက္စ္ေအ တို႔ႏွင့္ရင္ဆုိင္ေရးတြင္ အသံုးခ်ႏုိင္ရန္အတြက္ ပေလာင္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားအား လက္သပ္၍ ေမြးျမဴခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
- အက္စ္အက္စ္ေအ(ေခၚ)ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္သည္လည္း ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္အေျခစိုက္ၿပီး ရွမ္းျပည္ နယ္ ေျမာက္ပိုင္း လြယ္ေခးေဒသတြင္ ဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သည္။ အက္စ္အက္စ္ေအ ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ဥကၠ႒ခြန္ၾကာႏုႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးစဝ္ေဆးဝိုင္မွေခါင္းေဆာင္ၿပီး လြယ္ေခးေဒသတြင္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ အံုးေပါင္ပြန္တိုင္းႏွင့္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္စိုင္းလွေအာင္တို႔က ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ မတ္လ၌ ေကာ္မတီ အစည္းအေဝးက်င္းပကာ မဟာေဒဝီနန္းဟိန္ခမ္းကို နာယကအျဖစ္မွျဖဳတ္ခ်ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၇၃ခုႏွစ္ ေမလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ အက္စ္အက္စ္ေအတို႔သည္ ေတာခိုကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕ မ်ားျဖစ္ေသာ ကိုးကန္႔ကာကြယ္ေရး အဖြဲ႕မွ ေလာ္စစ္ဟန္၊ ဗိန္းငင္းအဖြဲ႕မွ မဟာစန္း၊ မန္မန္ဆိုင္အဖြဲ႕မွ လိုင္းအူတို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းေၾကာင္းမန္ပေလာင္လြယ္ေခးေဒသတြင္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။
- ၁၉၇၃ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လတြင္ အက္စ္အက္စ္ေအ၏ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေသာ အက္စ္အက္စ္ပီပီ (ေခၚ) ရွမ္းျပည္တုိးတက္ေရးပါတီဗဟိုဌာနခ်ဳပ္တည္ရွိရာ မန္ရွီး၊ မန္ေနာင္ေဒသသို႔ ေကအင္(န္)ယူပါတီမွ စေကာ လယ္ေတာေခါင္းေဆာင္ေသာ သံုးဦးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေရာက္ရွိလာၿပီး ဗကပအေရွ႕ေျမာက္စစ္ ေဒသ ဌာနခ်ဳပ္တည္ရွိရာ ပန္ဆန္း (လယ္လ္ေက-၁၇ဝ၅) သို႔ သြားေရာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ အကူအညီ ေတာင္းခံ ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အက္စ္အက္စ္ပီပီကလည္း ဗကပႏွင့္ပူးေပါင္းရန္အစီအစဥ္ရွိသျဖင့္ စေကာ လယ္ေတာသို႔ သံုးဦးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ႏွင့္အတူ ေစလႊတ္မည့္ကုိယ္စားလွယ္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမွဴးေဆးထင္ေခါင္းေဆာင္ေသာ အင္အား ၂ဝဝ ခန္႔သည္ ေကအင္(န္)ယူပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ သံုးဦးႏွင့္အတူ လြယ္ေခးေဒသမွထြက္ခြာသြားရာ ပန္ဆန္းသို႔ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ တြင္ ေရာက္ရွိ သြားသည္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ဗကပေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြး၍ ဗကပႏွင့္ အက္စ္အက္စ္ေအတို႔ စစ္ေရးအရပူးေပါင္းရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။ ႏုိင္ဝင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ေဆးထင္တို႔လူစုသည္ ဗကပမ်ားေပးလုိက္သည့္ လက္နက္မ်ားကိုယူေဆာင္၍ပန္ဆန္းမွျပန္ထြက္လာၾကရာ၁၉၇၄ခုႏွစ္ဧၿပီလ၁၇ရက္ေန႔တြင္မိုင္းဘံုနယ္ေျမသို႔ေရာက္ရွိလာၾကသည္။ ဗကပႏွင့္အက္စ္အက္စ္ေအပူးေပါင္းသြားျခင္းမွာ ဗကပႏွင့္တုိက္ခုိက္ေနေသာ ေကအိုင္ေအမ်ားအဖို႔ အက္စ္အက္စ္ေအႏွင့္ပါ ဆက္လက္တုိက္ခိုက္စရာျဖစ္လာရသည္။ ေကအုိင္ေအႏွင့္ အက္စ္အက္စ္ေအ တို႔သည္နယ္ေျမလုရင္းမွ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ေက်ာက္မဲ၊ နမၼတူေဒသမ်ားတြင္ တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြား ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလေနာက္ပိုင္းတြင္ေတြ႕ဆံုေစ့စပ္၍ နယ္ေျမကန္႔သတ္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကေလသည္။
- ထိုင္းအစိုးရ ကဖမ္းဆီးမိၿပီးေနာက္ ကိုးကန္႔ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕မွာ ၿပိဳကြဲ၍ ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္သြားရာ လက္က်န္အဖြဲ႕အနက္မွ အင္အား ၂ဝ ခန္႔သည္ထိုင္းနယ္စပ္တြင္ ခိုေအာင္း၍က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ ေကအိုင္ေအ တို႔သည္ လက္က်န္ကိုးကန္႔ကာကြယ္ေရးမ်ားအား ထိုင္းႏုိင္ငံအဝင္အထြက္လံုျခံဳေရးအတြက္ စည္း႐ံုး သိမ္းသြင္း ခဲ့သည္။
- ေတာခိုလြယ္ေမာ္အဖြဲ႕(ခြန္ဆာအဖြဲ႕)မွက်န္ဆူးရွင္ ေခါင္းေဆာင္ေသာအင္အား ၃ဝဝ ခန္႔သည္ လည္းေနာင္လိုင္၊ လြယ္ခ်ဳိေဒသတို႔တြင္ ေကအိုင္ေအတပ္ရင္း (၈)ႏွင့္ဆက္စပ္၍ လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ ေက အိုင္ေအႏွင့္ လြယ္ေမာ္အဖြဲ႕သည္စစ္ေရးအရ နားလည္မႈရယူထားၿပီး လိုအပ္ပါကတစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး အကူအညီေပးေရးကိုလည္းသေဘာတူထားၾကသည္။
- ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းတြင္ အေျချပဳထားေသာ တ႐ုတ္ျဖဴတပ္မ(၃)ႏွင့္ တပ္မ(၅)မွ အင္အားစုအခ်ဳိ႕ သည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားေလ့ရွိရာ ရံဖန္ရံခါစုစုေပါင္းအင္အား ၅ဝဝ ခန္႔အထိ လႈပ္ရွားေလ့ရွိသည္။ တ႐ုတ္ျဖဴတို႔သည္ တပ္မေတာ္၏တုိက္ခိုက္မႈႏွင့္ ဗကပတို႔၏တုိက္ခိုက္မႈ တို႔ေၾကာင့္ လြယ္ေဆး၊ မန္ပေလာင္၊ မန္ေက်ာင္း၊ ဆြတ္ရပ္၊ ဝမ္ဆင္း စေသာနယ္ေျမမ်ားတြင္သာ ခိုေအာင္းလႈပ္ ရွား ႏိုင္ေလရာ ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ ယင္းနယ္ေျမမ်ားကိုျဖတ္သန္း၍ ထိုင္းႏုိင္ငံႏွင့္ဆက္သြယ္ႏိုင္ေရးအတြက္ တ႐ုတ္ျဖဴမ်ားႏွင့္ နားလည္မႈရယူထားရေလသည္။
- ေကအုိင္ေအတို႔သည္ ေနာ္ဆိုင္းအား ဗကပတို႔က ''ျဖဳတ္၊ ထုတ္၊ သတ္''လမ္းစဥ္အရ သတ္ျဖတ္ၿပီး သည့္ေနာက္ ဗကပတို႔ႏွင့္တုိက္ခိုက္လ်က္ရွိရာ ထိုင္းႏိုင္ငံဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းအတြက္ လက္ယာ အင္အားစု ေသာင္းက်န္းသူမ်ားျဖစ္ေသာ အက္စ္ယူအာရ္ေအ(မိုးဟိန္း)၊ ကိုးကန္႔ကာကြယ္ေရး (ေလာ္စစ္ဟန္) ၊ ေတာခိုလြယ္ေမာ္(ခြန္ဆာ)၊ ပေလာင္အမ်ဳိးသားတပ္ဦး တ႐ုတ္ျဖဴတို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း ဆက္သြယ္ခဲ့ၿပီး ဗကပ ဘက္ေတာ္သား ျဖစ္သြားသည့္ အက္စ္အက္စ္ေအႏွင့္မူ ဆက္ဆံေရးမေျပျပစ္ဘဲ တုိက္ခိုက္မႈမ်ားပင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။အေနာက္ဘက္မ်က္ႏွာစာတြင္ကား ေကအိုင္ေအတို႔သည္ျပည္တြင္းျပည္ပနာဂ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား၊ ရခိုင္ေသာင္းက်န္းသူ မ်ားအားေထာက္ပံ့ကူညီ၍ လက္သပ္ေမြးထား ခဲ့ေလသည္။
- ေကအိုင္ေအႏွင့္ဖီဇုိနာဂေသာင္းက်န္းသူမ်ား။ ဖီဇိုနာဂတို႔သည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္အထိ အိႏၵိယႏိုင္ငံ တြင္ လြတ္လပ္ေရးရရွိရန္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားပ်က္ျပားသြားေသာအခါ ဆႏၵျပပြဲမ်ား၊ အဓိက႐ုဏ္းမ်ားေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွစ၍ေက်ာင္းဆရာ(ေဒါက္တာ ဖီဇို)ေခါင္းေဆာင္ေသာ နာဂ ၁၅ဝ ခန္႔သည္ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈကို စတင္ခဲ့ၾကသည္။ အိႏိၵယတပ္မေတာ္က လိုက္လံတုိက္ခိုက္ေသာ အခါ ဖီဇိုနာဂသည္ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ခႏၲီးခ႐ုိင္နာဂ ေတာင္တန္းေဒသႏွင့္ ဖလမ္းခ႐ုိင္တြင္ဝင္ေရာက္ ခုိေအာင္း ခဲ့ၾကသည္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံႏွင့္ ျပည္ပႏိုင္ငံတို႔ဆက္ဆံေရးမေျပျပစ္ျဖစ္သည္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ျပည္ပႏိုင္ငံသည္ အိႏိၵယႏုိင္ငံမွ ဖီဇိုေသာင္းက်န္းသူမ်ားကုိ စစ္ေရးအကူအညီမ်ား ေထာက္ပံ့ ေပးကမ္းခဲ့သည္။ ေကအိုင္ေအ မ်ားသည္ ဖီဇိုနာဂမ်ား ျပည္ပႏိုင္ငံသို႔ သင္တန္းသြားေရာက္တက္ႏိုင္ေရးႏွင့္ အသြားအျပန္ခရီးအတြက္ လမ္းျပ အျဖစ္ တာဝန္ယူ၍ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းတြင္ ဖီဇိုမ်ားကုိ ျဖတ္သန္း သြားလာေစခဲ့ေလသည္။
ေကအိုင္ေအေခါင္းေဆာင္မ်ားလုပ္ၾကံခံရျခင္း
- ေကအိုင္ေအတို႔သည္အေရွ႕ေျမာက္ေဒသ ဗကပတို႔က ေနာ္ဆိုင္အား ျဖဳတ္ထုတ္သတ္လမ္းစဥ္ျဖင့္ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ျခင္း။ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ဗကပတို႔ကနယ္ေျမတိုးခ်ဲ႕လာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဗကပမ်ားႏွင့္ တုိက္ခိုက္ခဲ့ၾကရသည္။ ဗကပကိုနံပါတ္(၁)ဦးတည္ ရန္သူအျဖစ္တုိက္ခိုက္ေနရသျဖင့္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ေတြ႕ ဆံုေဆြးေႏြးေရးကိုႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကရာ ေကအိုင္ေအတို႔၏ မ႐ိုးသားမႈေၾကာင့္ပင္ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးပြဲပ်က္ျပားခဲ့ရသည္။ ထို႔ေနာက္ ေကအိုင္ေအတို႔သည္ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔မွ ေအာက္တုိဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔အထိ ၾကာျမင့္ေသာ ဗဟုိ ေကာ္မတီ အစည္းအေဝးတစ္ရပ္ကိုက်င္းပ၍ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးေကာင္စီ(ေကအိုင္စီ)ႏွင့္ လက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႕အစည္းသံုးရပ္ျဖစ္ေသာ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးစည္း႐ံုးေရးအဖြဲ႕ (ေကအိုင္အုိ)တို႔ကို စနစ္တက်ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ၾကသည္။
- ေကအုိင္ေအတြင္ တပ္မဟာေလးခုဖြဲ႕စည္းထားၿပီး တပ္ရင္း(၁၁)ရင္းပါဝင္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕ႏွင့္ ေကအိုင္အိုကုိမူ တိုင္း၊ ခ႐ုိင္၊ ၿမိဳ႕နယ္ တုိက္နယ္ႏွင့္ ေက်းရြာမ်ားအထိ ဖြဲ႕စည္းထား သည္။ ေကအိုင္ေအစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံထန္ပိုးစခန္းတြင္ပင္ရွိၿပီး ေဇာ္ဆိုင္းက အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ေဇာ္တူးက ျပည္တြင္းတြင္တာဝန္ယူရသည္။ ေဇာ္တူးသည္ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ထိုင္းႏုိင္ငံသို႔ ခရီးထြက္ခြာသြားေလရာ ေဇာ္တူးေနရာတြင္ လမုန္ဟူးဂ်ဳိင္က တာဝန္ယူအုပ္ခ်ဳပ္ရသည္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္အတြင္း ေကအိုင္ေအမ်ားသည္ ဗကပတု႔ိ၏ထိုးႏွက္မႈႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ေခ်မႈန္းေရး မ်ားၾကားတြင္ညႇပ္မိေနခဲ့သည္။ထိုအခ်ိန္တြင္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူေဇာ္ဆိုင္းႏွင့္ေဇာ္တူးမွာထိုင္းႏုိင္ငံတြင္သာရွိေနၾကၿပီး ျပည္တြင္းသို႔ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္၍ ေခါင္းေဆာင္မႈေပးျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ ဗကပမ်ားကလည္း ေကအိုင္ေအ နယ္ေျမမ်ားကို တစ္စတစ္စဝါးမ်ဳိလာရာ ေကအိုင္ေအတုိ႔အေနႏွင့္ အက်ပ္အတည္းျဖင့္ရင္ဆိုင္ လာၾကရသည္။
- ေဇာ္ဆိုင္းသည္ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ကတည္းက ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္ေရာက္ရွိေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ေဇာ္တူးသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔စတင္ထြက္ခြာသြားခဲ့ရာ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ေရာက္ရွိ သြားခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိေကအိုင္ေအအေျခခံနယ္ေျမမ်ားမွာတစ္စတစ္စလက္လႊတ္ဆံုး႐ႈံးေနရၿပီးျဖစ္သည့္အျပင္ေမခအေရွ႕ျခမ္းေဒသတြင္လည္းဗကပတပ္ရင္း(၁ဝ၁)ကဆဒံုးနယ္ေျမအထိထိုးေဖာက္ဝင္ေရာက္လာၿပီးျဖစ္သည္။ ၁၉၇၅ခုႏွစ္ မတ္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ(၄) နယ္ေျမ ကြတ္ခိုင္အေနာက္ျခမ္း၊ နမ့္ဟိုင္းေဒသတြင္ ေကအုိင္ေအႏွင့္ ဗကပတို႔ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားၾကရာ ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ(၄)မွဴးႏွင့္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ေဇာ္ဒန္ က်ဆံုးခဲ့ရသည္။ ဗကပတပ္ရင္း(၂ဝ၂) သည္အင္အားျဖည့္တင္းၿပီးေကအိုင္ေအတပ္မဟာ(၄)နယ္ေျမကိုတစ္စတစ္စထိုးေဖာက္လ်က္ရွိသည္။ကြတ္ခိုင္အေရွ႕ျခမ္းရွိ ေကအိုင္ေအ တပ္ရင္း(၂) နယ္ေျမကို လည္း ဗကပတပ္မဟာ(၂)အင္အားစုမ်ားက မန္ယံု ေမာ္ေဒသမွတစ္ဆင့္ တိုးခ်ဲ႕ထိုးေဖာက္လ်က္ရွိသည္။ ေဇာ္ဒန္ က်ဆံုးၿပီးေနာက္တြင္ ေဇာ္ဒန္ေနရာအား ေဇာ္မိုင္က ဆက္ခံၿပီး တပ္မဟာ(၄)မွဴးအျဖစ္ကြပ္ကဲကာ ဗကပမ်ားကို နမ့္ဟုိင္း၊ နမ့္ေဆာင္ႀကဲေဒသမ်ားမွာ ရင္ဆိုင္ဟန္႔တား ထားခဲ့ရသည္။ ေဇာ္ဒန္က်ဆံုးခ်ိန္ တြင္ ေဇာ္ဆိုင္းေရာ၊ ေဇာ္တူးပါ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ေရာက္ရွိေနခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေကအိုင္ေအေခါင္းေဆာင္ ပံုေရႊေဇာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ထြက္ခြာသြားၾကျပန္သည္။ထိုကဲ့သို႔ ေကအိုင္ေအေခါင္းေဆာင္မ်ား ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိေနျခင္းကိုေအာက္ေျခထုကေက်နပ္ျခင္းမရွိၾကေပ။ထုိးစစ္မ်ားကိုပါခုခံဆင္ႏႊဲေနၾကခ်ိန္တြင္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔သြားေရာက္ ေရွာင္ တိမ္းေနျခင္း၊ ဦးေဆာင္မႈမေပးျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ေကအုိင္ေအေခါင္းေဆာင္ပိုင္းတြင္လည္း သေဘာထား ကြဲလြဲလာၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ေဇာ္ဆိုင္း၊ ေဇာ္တူးႏွင့္ပံုေရႊေဇာ္ဆုိင္းတုိ႔လူစုသည္ေကအိုင္ေအလႈပ္ရွားမႈကိုမ်က္ကြယ္ျပဳကာဘိန္းႏွင့္ေက်ာက္စိမ္းေရာင္းခ်ရေငြမ်ားအားအလြဲသံုးစားျပဳလုပ္ကာစည္းစိမ္ယစ္မူးေနၾကသည္။
- ေဇာ္ဆုိင္းသည္ ေကအိုင္ေအတို႔၏အျမင့္ဆံုးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းသို႔ျပန္လည္ၿပီး ဦးေဆာင္မႈမေပးႏိုင္္သည္မွာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ေကအိုင္ေအ အဓိကအင္အားစုမ်ားႏွင့္ ၁ဝ ႏွစ္ခန္႔ အဆက္အသြယ္ျပတ္ေနေသာေၾကာင့္လည္း ေဇာ္ဆိုင္း၏ေခါင္းေဆာင္မႈမွာ ေမွးမွိန္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္းတြင္ အခ်ိန္အတန္ၾကာ လက္ေတြ႕ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၾသဇာအာဏာစုိက္ထူခဲ့ေသာ ေဇာ္တူးမွာ လည္းေအာက္ေျခ၏ မေက်နပ္မႈႏွင့္ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ေဇာ္တူးသည္ မိန္းမမယူရဟူ ေသာ အမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္တြင္ ရဲေမေလာခိုင္လုအြန္ကိုယူခဲ့သူျဖစ္သည္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္တြင္လည္း ရဲေမလုဆိုင္းအား မယားငယ္အျဖစ္သိမ္းပိုက္ ခဲ့သည္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ လူမႈေရး ကိစၥမ်ားသည္ ငယ္သားမ်ား၏ အၾကည္အညိဳပ်က္စရာျဖစ္၍လာသည္။ ဘိန္းႏွင့္ ေက်ာက္စိမ္းေရာင္းရေငြ သိန္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ကိုလည္း စာရင္းေဖ်ာက္ခဲ့ၾကသည္။
- ထိုသို႔ ေကအိုင္ေအမ်ား ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရးအရ အက်ပ္အတည္းေတြ႕ေနခ်ိန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈက်ဆင္းေနခ်ိန္တြင္ ၁၉၇၅ခုႏွစ္၊ၾသဂုတ္ လ ၁ဝ ရက္ေန႔၌ ယခင္ေကအိုင္ေအတပ္ရင္း(၁၁) တပ္ရင္းမွဴး ဆိုင္းတူက ေဇာ္ဆုိင္း၊ ေဇာ္တူးႏွင့္ ပံုေရႊေဇာ္ဆုိင္းတို႔အား ထိုင္းနယ္စပ္ ဆက္သြယ္ေရး စခန္းျဖစ္သည့္ ထန္ပိုးတြင္ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ပစ္လုိက္ေလသည္။ ေကအိုင္ေအ ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္ က ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ကိုယ္က်ဳိးရွာ အလြဲသံုးစားျပဳလုပ္ေနေသာေၾကာင့္ ဖယ္ရွားခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ တုိင္းေကာ္မတီ၊ ခ႐ိုင္ ေကာ္မတီမ်ားသို႔ ရွင္းလင္းခဲ့ၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္မွာပင္ ထန္ပိုးတြင္ရွိေနၾကေသာ ေဂၚလူ လဒြဲႏွင့္ က်န္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက ဆိုင္းတူးသည္အစုိးရသူလွ်ဳိျဖစ္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား တမင္လုပ္ ၾကံျခင္းျဖစ္သည္ဟု ျပည္တြင္းရွိ ေဇာ္မိုင္ထံသို႔ သတင္းပို႔ၾကျပန္သည္။ ဆိုင္းတူးကိုလည္း ၁၉၇၅ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းပုလိပ္မ်ားက လာေရာက္ဖမ္းဆီးသြားခဲ့ၾကသည္။ ေဇာ္မိုင္က တပ္ရင္း(၈)တပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးခြန္ခ်ဳိအား ထိုင္းႏုိင္ငံသို႔ေစလႊတ္၍ စစ္ေဆးေစခဲ့သည္။ စံုစမ္းေရးအဖြဲ႕ ၏ ေတြ႕ရွိခ်က္တြင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ဆိုင္းတူးက တမင္လုပ္ၾကံျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္ေသာ္လည္း မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ လုပ္ၾကံျခင္းျဖစ္သည္ကိုမူ တင္ျပ ႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
- ေဇာ္ဒန္က်ဆံုးၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ေဇာ္မိုင္သည္ တပ္မဟာ(၄)ကို ေခါင္းေဆာင္၍ ဗကပမ်ားကို ရင္ဆုိင္တုိက္ခိုက္ခဲ့ရာ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ ၁ ရက္မွစ၍ တုိက္ပြဲေပါင္း (၁၆)ႀကိမ္ျဖစ္ပြားၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုး အထိ နာခဲ့ၾကသည္။ ေဇာ္မိုင္သည္ ဗကပ(၂ဝ၂)ကို ဦးတည္၍ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔အထိ ေၾကာင္နက္စစ္ဆင္ေရးကိုဆင္ႏႊဲခဲ့သည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ေခါင္းေဆာင္ မ်ား ေသဆံုး ကုန္ၾကေသာ အခါ တပ္မဟာ(၁)မွဴး လမံုတူးဂ်ဳိင္က ေကအိုင္ေအစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာၿပီး တပ္မဟာ(၄)မွဴး ေဇာ္မိုင္က ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာသည္။ေကအိုင္ေအတို႔သည္ ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္ အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ကခ်င္ဆိုရွယ္လစ္ ပါတီ (Kachin Socialist Party, KSP)ကို ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွစ၍ ထူေထာင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေကအက္စ္ပီပီ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းမရွိေပ။
- ကခ်င္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားအတြင္းတြင္ ဗကပအားလုိလားေသာလက္ဝဲဝါဒီမ်ား၊ ထိုင္းႏုိင္ငံမွ တစ္ဆင့္ အေနာက္အုပ္စုကိုေမွ်ာ္ကုိးသူ လက္ယာဝါဒီမ်ားကြဲျပားလ်က္ရွိရာ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္မ်ား က်ဆံုးသြားခဲ့ေသာအခါ မရန္ဘရန္ဆိုင္း၏လက္ဝဲအင္အားစုသည္ပိုမို၍ အားေကာင္း လာသည္။ ထု႔ိေၾကာင့္ ဗကပႏွင့္ပူးေပါင္းေရးလမ္းစသည္ျပန္လည္၍ပြင့္လာရျပန္သည္။ေကအိုင္ေအ၏ အခက္အခဲအက်ပ္အတည္း မ်ားမွာလည္း ဗကပႏွင့္ပူးေပါင္းေရးအတြက္ အေၾကာင္းျပစရာျဖစ္လာရသည္။ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံက လည္း ေကအုိင္ေအမ်ားအား တုိက္႐ိုက္အကူအညီေပးေရးထက္ ဗကပမွတစ္ဆင့္ အကူအညီေပးေရးကိုသာ တုိက္တြန္းလ်က္ရွိသည္။ ထိုင္းႏုိင္ငံသည္ စီးပြားေရး စားက်က္ အလြန္ေကာင္း ေသာေနရာျဖစ္ေသာ္လည္း လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား ဝယ္ယူၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္သို႔သယ္ယူေရးမွာမူ ခရီးအလြန္ေဝးကြာသည့္အျပင္ ဗကပတုိ႔၏ နယ္ေျမမ်ားကို ျဖတ္သန္းရမည္ျဖစ္သည္။ ေကအိုင္ေအတို႔သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းမွ ဘိန္းႏွင့္ေက်ာက္ စိမ္းမ်ားကို ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ပို႔ရန္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ လက္နက္မ်ား သယ္ယူရန္မွာ အျခားေသာင္းက်န္းသူမ်ားကုိ သာမကဘဲ ဗကပႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္က ပိုမိုလ်င္ျမန္ လြယ္ကူသည္မွာ ေသခ်ာ၍ရွိေနသည္။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ကား မရန္ဘရန္ဆိုင္း ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာၿပီး ဗကပႏွင့္အနိမ့္ဆံုး စစ္ေရးမဟာမိတ္ဖြဲ႕စည္းရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္မွစ၍ဗကပႏွင့္ေကအိုင္ေအတို႔သည္ျပန္လည္၍ျပန္ေပါင္းထုပ္ၾကသည္ကိုေတြ႕ၾကရမည္ျဖစ္ေလသည္။
ရည္ၫႊန္းကိုးကားစာအုပ္စာေစာင္မ်ား
• ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းမႈသမုိင္း၊အပိုင္း(၁)၊(လြတ္လပ္ေရးမရမီကာလမ်ား)။
• ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းမႈသမုိင္း၊ အပိုင္း(၂)၊ (၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မတိုင္မီကာလမ်ား)။
• ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းမႈသမိုင္း၊ အပိုင္း(၃)၊ (၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္မတိုင္မီကာလမ်ား)။
• ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းမႈသမိုင္း၊ အပိုင္း(၄)၊ (၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္အထိကာလမ်ား)။
• ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းသူသမိုင္း၊ အပိုင္း(၅)၊ (၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္အထိကာလမ်ား)။
No comments:
Post a Comment