Thursday, September 13, 2018
အဘဘိုးဘိုးေအာင္
ဘိုးဘိုးေအာင္
ဘိုးဘိုးေအာင္သည္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ဦးပိုင္း ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာေက်ာ္ခန႔္က ပထမံအတတ္ႏွင့္ ထြက္ရပ္ေပါက္သူျဖစ္သည္ ဟုဆို၏။ ဘိုးဘိုးေအာင္တြင္ ငယ္သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ရွိသည္။ အမည္က ဦးဝိုင္း ျဖစ္သည္။ တတိယ ျမန္မာနိုင္ငံအား ထူေထာင္သူ အေလာင္းဘုရား ဦးေအာင္ေဇယ်၏ စတုတၳသားေတာ္ ဘိုးေတာ္ဦးဝိုင္း(ဘိုးေတာ္ဘုရား) ျဖစ္သည္။ ပထမံ ဘိုးဘိုးေအာင္သည္ ဝ တလုံးက ႏွစ္ လုံးျဖစ္ေအာင္ တတ္နိုင္႐ုံမက ဘယ္လိုမွ သတ္၍ မေသဟုေဖၚျပၾကသည္။ဘိုးဘိုးေအာင္သည္မသင့္ေသာအႀကံအစည္ႀကံစည္ေၾကာင္းသံသယရွိသျဖင့္ဘိုးေတာ္ဦးဝိုင္း(ဗဒုံမင္း)ကကြပ္မ်က္ေသာ္လည္း မေသဟု ဆို၏။ ဘိုးဘိုးေအာင္သည္ပထမံဘိုးဘိုးေအာင္ပင္ျဖစ္သည္။ ပထမံထြက္ရပ္ဂိုဏ္းႀကီ၏ အႀကီးအကဲေခါင္ခ်ဳပ္ပင္ျဖစ္သည္။ ပထမံဂိုဏ္းဆိုသည္မွာလည္း ျမန္မာရာဇဝင္တြင္ ဘိုးေတာ္ဦးဝိုင္းအုပ္စိုးစဥ္ အခ်ိန္က အလြန္အစြမ္းထက္သည့္ ပထမံဘိုးဘိုးေအာင္ ေပၚေပါက္သည့္အခ်ိန္မွစ၍ ေပါက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ ဘိုးဘိုးေအာင္သီခ်င္းမ်ား ဘိုးဘိုးေအာင္ကိုတင္စားေသာ ေတးသီခ်င္းမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္အထိ ျမန္မာတို႔အၾကား ဘိုးဘိုးေအာင္၏ ဩဇာႀကီးမားခဲ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔သည္ ရတနာသုံးပါးတို႔ကိုသာ အထြဋ္အျမတ္ထား၊ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ေလ့ရွိတတ္ၾကေသာ္လည္း လူအမ်ားက ပထမံဘိုးဘိုးေအာင္အား လူႀကီးမိဘဆရာသခင္တစ္ဦးကဲ့သို႔ ရိုေသေလးစားအားကိုးမႈ ရွိၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ ဘိုးေတာ္ဦးဝိုင္းသည္ ဘိုးဘိုးေအာင္ကိုသာမက နန္းတက္စတြင္ ထီးနန္းအႏၲရာယ္ေၾကာင့္ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ထင္ရွားေသာ ျမန္မာစစ္သူႀကီးဝန္ႀကီး မဟာသီဟသူရ စေသာမင္းေဆြမင္းမ်ိဳး မႉးမတ္မႈထမ္းေကာင္း အေျမာက္အမ်ားတို႔ကိုသံသယရွိသျဖင့္ၿပိဳင္ဘက္ဟုယူဆသံသယရွိသျဖင့္ကြပ္မ်က္သုတ္သင္ခဲ့သည္။ဘိုးဘိုးေအာင္သည္ငယ္သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူဘိုးေတာ္ဦးဝိုင္း(ဗဒုံမင္း)အား...လူသတ္မႈမေကာင္းမႈအကုလိုလ္မ်ားကိုက်ဴးလြန္ျခင္းတို႔မွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္(စြန႔္ရန္) ႏွင့္ ကုလိုလ္ေကာင္းမႈျပဳျခင္း၏တည္ရာ အက်င့္ဆယ္ပါး(ပုညႀကိယဝတၳဳ ဆယ္ပါး)၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားေစာင့္ထိန္းအပ္ေသာကိုယ္က်င့္တရားမ်ား၊ မင္းက်င့္တရား (၁၀)ပါးကို နားလည္ရန္ သိရန္ လိုက္နာက်င့္ႀကံရန္ဆုံးမေတာ္မူ၏။ ...ေဒါသသည္ အဖ်က္ဆီးတတ္ဆုံးေသာတရားျဖစ္၏၊ ေႁမြေပြးေႁမြေဟာက္ႏွင့္တူ၏၊ ေဒါသႏွင့္ေသသူ၏လားရာဂတိမွာငရဲျပည္ျဖစ္သည္...စသျဖင့္ဆုံးမေတာ္မူခဲ့ေလ၏။ဘိုးဘိုးေအာင္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ဘိုးေတာ္ဦးဝိုင္း(ဗဒုံမင္း)သည္ဗုဒၶဘာသာသာသနာေရးဘက္၌အထူးဂ႐ုျပဳကာေဆာင္ရြက္ေတာ္မူေလ၏။ ၿပိဳက်ပ်က္စီးေသာထင္ရွားသည့္ ဘုရားေစတီေတာ္ မ်ားကိုလည္း အသစ္တည္၍ ေရႊထီးထြတ္တင္ လႉေတာ္မူသည္။
အေနာက္အိႏၵိယ မဇၩိမ ေဒသ တိုင္းႀကီးရပ္ရပ္သို႔လည္း မႉးမတ္အရာရွိတို႔ကို ပညာ ေတာ္သင္အျဖစ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေစလႊတ္၍ ေလာကီေလာကုတၱရာ က်မ္းမ်ား၊ ေဆးက်မ္း၊ ဓာတ္က်မ္း၊ ေဗဒင္က်မ္း၊ အက်င့္ သိကၡာႏွင့္ စပ္ေသာက်မ္းစသည္ျဖင့္ နာဂရီ၊ သကၠတ ဘာသာတို႔ျဖင့္ ေရးသားထားေသာ က်မ္းေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ကို ရွာေဖြ စုေဆာင္းၿပီးလၽွင္ ျမန္မာဘာသာ ျပန္ဆို ေစသည္။ နိုင္ငံေတာ္အတြင္း အရက္ေသစာေသာက္စားျခင္း၊ သားႀကီး ငါးႀကီးတို႔ကို သတ္ျဖတ္ေရာင္းခ်ျခင္းတို႔ကို တားျမစ္ေတာ္မူသည္။ စစ္ကိုင္း အိမ္ ေတာ္ရာရွိ ေအာင္ျမင္ေလာက ေစတီေတာ္၊ ဧရာဝတီျမစ္၏ အေနာက္ဘက္ရွိ မင္းကြန္းေစတီေတာ္တို႔သည္ ဘိုးေတာ္ဘုရား ၏ ေကာင္းမႈေတာ္မ်ား ျဖစ္သည္။
မင္းကြန္းေစတီေတာ္ႀကီးမွာ အထုထည္ ႀကီးမားလြန္းရကား ၿပီးဆုံးသည့္တိုင္ေအာင္ မတည္ေဆာက္နိုင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ မင္းကြန္းေစတီ အနီး၌ပင္ ပိႆာ ၅၅၅၅၅ ခန႔္(မင္းျဖဴမွန္မွန္ေျပာ) အခ်ိန္ရွိေသာ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး ကိုလည္း ဘိုးေတာ္ဘုရားက သြန္းလုပ္ လႉဒါန္းေတာ္မူသည္။ တိုင္းျပည္ဝေျပာစည္ပင္၍ စာေပႏွင့္ သာသနာေရး ထြန္းေျပာင္ခဲ့ေလသည္။
သာယာဝတီမင္း သည္ပုန္ကန္ရန္ ႀကံစည္သည္ဟု စၾကာမင္းသားေလး ကိုသံသယရွိသျဖင့္ေရခ်ကြပ္မ်က္ခဲ့ေသာ္လည္းပထမံဘိုးဘိုးေအာင္ ကယ္တင္သျဖင့္ မေသ ဟုဆို၏။ ေညာင္ရမ္းမင္းသား(စၾကာမင္းသား)၏ ကယ္တင္ရွင္အျဖစ္ ပထမံဘိုးဘိုးေအာင္ ကိုယုံၾကည္ၾကသည္။ဘိုးေတာ္ဘုရား (ဘိုးေတာ္ဦးဝိုင္း)၏ ျမစ္ေတာ္ စၾကာမင္းသားသည္ ဘိုးမင္းေခါင္၏ဘဝေဟာင္းပုံရိပ္ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။
ကိုးကား
Champions of Buddhism: Weikza Cults in Contemporary Burma - Kate Crosby, Patrick Pranke, Juliane Schober, Niklas Foxeus, Keiko Tosa, Thomas Patton, Celine Coderey, Steven Coll...
https://journals.ub.uni-heidelberg.de/index.php/jiabs/article/viewFile/9290/3151
ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ(၈)
မွန္နန္း ရာဇဝင္ ၁၊ ၁၉၆၃၊ ပိုဒ္ ၅၃၊ ၆၈
Kate Crosby, Patrick Pranke, Juliane Schober, Niklas Foxeus, Keiko Tosa, Thomas Patton, Celine Coderey, Steven Collins (May 14, 2014). Champions of Buddhism: Weikza Cults in Contemporary Burma. NUS Press.
Champions of Buddhism: Weikza Cults in Contemporary Burma - Kate Crosby, Patrick Pranke, Juliane Schober, Niklas Foxeus, Keiko Tosa, Thomas Patton, Celine Coderey, Steven Coll...
(၁၃၁၄ ခု၊ နတ္ေတာ္လဆန္း ၅ ရက္ေန႔) ဝိဇၨာဓိုရ္ ေအာင္မင္းေခါင္၏ ထြက္ရပ္ေပါက္ရာဇဝင္ အတၳဳပၸတၱိ. အမွတ္ ၁၇၊ ဗဟန္း ၃ လမ္း၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕: မိဘေမတၱာပုံႏွိပ္တိုက္.
(ဇူလိုင္လ ၂၀၁၃) ပါရမီလမ္းၿပ အဘဘိုးမင္းေခါင္ မဟိဒၶိဂုဏ္ေဆာင္ ျဖစ္ရပ္ဆန္းမ်ား. အမွတ္ ၂၂၊ မဟာေဇယ်လမ္း၊ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕: ကံ့ေကာ္ဝတ္ရည္စာေပ, ၁၁-၂၈.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment